Türk Dili I
Unite 1
- Aşağıdaki tanımlardan hangisi dilin doğuşu ile ilgilidir?
- A-) Dil, sıkı sıkıya millî varlığa ve topluma bağlıdır.
- B-) Dil, anlaşmayı sağlayan sistemli işaretler birliğidir.
- Cevap C-) Dil, temeli bilinmeyen zamanlarda atılmış gizli antlaşmalar sistemidir.
- D-) Dil, (aynı dili konuşan ve yazan) insanlar arasında anlaşmayı sağlayan doğal bir araçtır.
- E-) Dil, seslerden örülmüş toplumsal bir yapıdır.
- Aşağıdakilerden hangisi konuşma dilinin özelliklerinden biri değildir?
- A-) Bu dil, doğal olduğu için konuşurken ifadelerin kurallı olup olmadığına dikkat edilmez.
- Cevap B-) Konuşma dili, lehçelerden veya ağızlardan birine göre şekillenir.
- C-) Konuşma dili, sosyal hayatımızda çevremizdeki insanlarla iletişim kurmak için konuşurken kullandığımız dile verilen addır.
- D-) Konuşma dili, bölgeden bölgeye değişir.
- E-) İnsanların karşılıklı ve sesli olarak görüşürken konuştukları dil “konuşma dili”dir.
- Dillerin doğuşu aşağıdaki bilim dallarından hangisinin merak konusu olamaz?
- A-) Dilbilim
- B-) Genetik bilim
- C-) Ruh bilim
- D-) İnsan bilim
- Cevap E-) Tıp bilim
- "İlk insanlar, çevrelerindeki sesleri taklit etme yoluyla ilk ve ilkel dilleri ortaya çıkarmışlardır." düşüncesini destekleyen dil görüşü aşağıdakilerden hangisidir?
- A-) Antropolojik Görüş
- B-) Doğuştancı Görüş
- C-) Teolojik Görüş
- Cevap D-) Deneyimci Görüş
- E-) İlahiyatçı Görüş
- Aşağıdakilerden hangisi yazı dilinin özelliklerinden biri değildir?
- A-) Bir ülkede bir yazı dili vardır.
- B-) Konuşma diline göre yapay bir özelliği vardır.
- C-) Kuralları konuşma diline göre daha sıkıdır.
- D-) Etki alanı konuşmaya göre daha geniştir.
- Cevap E-) Bir yöreye, bölgeye has özellikler barındırabilir.
- Aşağıdakilerden hangisi konuşma dilinin özelliklerinden biri değildir?
- A-) Bir ülkede birden çok konuşma dili olabilir.
- B-) Kuralları yazı diline göre daha esnektir.
- C-) Etki alanı yazı diline göre daha geniştir.
- Cevap D-) Bir toplumun dil özelliklerinin genel kurallarını içerir.
- E-) Yazı diline göre daha doğal bir özelliği vardır.
- Deneyimci Görüş Teorisi aşağıdakilerden hangisini savunmaktadır?
- Cevap A-) İnsan, çevresinin etkisiyle konuşma yetisini kazanır.
- B-) İnsan, ırkının etkisiyle konuşma ve dil yetisini kazanır.
- C-) Birey, doğuştan dil yetisine sahiptir.
- D-) Kişinin dil yetisi, yaşı büyüdükçe gelişir.
- E-) Kişi, yaşadığı çağa göre dil özellikleri edinir.
- Aşağıdakilerden hangisi dilin özelliklerinden biri değildir?
- A-) Uzunca bir zamanda oluşmuştur.
- B-) Dil canlı bir organizma gibi doğar, yaşar ve özen gösterilmezse ölür.
- Cevap C-) Her dilin üretim yeteneği sınırlıdır.
- D-) Anlaşmayı sağlar.
- E-) Dil bir gizli antlaşmalar sistemidir.
- Babil Kulesi Efsanesi aşağıdakilerden hangisinde doğru ifade edilmiştir?
- Cevap A-) Dillerin çeşitliliği kulenin yapımı esnasında Tanrı tarafından insanlara verilmiş ve insanlar dünyaya dağılmış, böylece diller oluşmuştur.
- B-) Dillerin sosyolojik olarak ortaya çıktığı savunulan ilim merkezidir.
- C-) Antropolojik araştırmaların yapıldığı ilk yerdir.
- D-) Kutsal kitapların bulunduklarına inanılan hayali bir yapıdır.
- E-) Eski inançlarda kişilerin mezarlarının olduğu anıttır.
- Dilin doğuşu teorilerinin amacı aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
- Cevap A-) Dilin nasıl ne zaman oluştuğu hakkında genellemelerde bulunmak
- B-) Dilin işleyişini araştırmak
- C-) Dilin yapısını betimlemek
- D-) Yazılı dilin oluşum zamanının bulunmasına yardımcı olmak
- E-) Yazı dili ve konuşma dili ayrımını yapabilmek
- Aşağıdakilerden hangisi konuşma ve yazı dili arasındaki farklardan biri değildir?
- A-) Konuşma dili doğal, yazı dili yapma bir dildir.
- B-) Yazı dili konuşma diline göre daha yaygın ve geniş bir kullanım alanına sahiptir.
- Cevap C-) Bir ülkede birden fazla yazı buna karşılık tek konuşma dili vardır.
- D-) Konuşma dili daha doğaldır.
- E-) Yazı dili konuşma diline göre daha kuralcı bir yapıdadır.
- Aşağıdakilerden hangisi ses dilinin çeşitli anlamlarından biri değildir?
- A-) Eski bir tarihi ve geçmişi olan insan topluluğunun anlaşma vasıtası
- B-) Belli bir çağın kelime dağarcığı ve söz dizimi
- Cevap C-) Bir yörede yaşayan toplumun standart dilden şekilce ayrılmış dili
- D-) Bir yazarın, şairin söyleyiş tarzı
- E-) Meslek gruplarının anlaşma sistemi
- Aşağıdakilerden hangisi dilin türeyişi ile ilgili olarak ortaya atılan görüşlerden biri değildir?
- Cevap A-) Metafizik Görüş
- B-) İlahiyatçı Görüş
- C-) Deneyimci Görüş
- D-) Doğuştancı Görüş
- E-) Antropolojik Görüş
- İlahiyatçı Dil Türeyiş Teorisi hakkında aşağıda verilenlerden hangisi doğrudur?
- A-) Dil, kişinin kendi çabası ile üremiş ve gelişmiştir.
- B-) Dil, sosyal etkileşimden doğmuştur.
- Cevap C-) Dil, Hz. Âdem’e ve onun şahsında insanlara doğuştan verilmiş ilahî bir yetenektir.
- D-) İnsanda doğuştan var olan dil yeteneği zamanla taklit, jest ve mimiklerle ortaya çıkmıştır.
- E-) İnsanda var olan dil taklitle ortaya çıkmıştır.
- Kültür dili aşağıdakilerden hangisinde doğru tanımlanmıştır?
- A-) Bir toplumun yerel olarak kullandığı dildir.
- B-) Toplumun sanat anlayışının jargon dilidir.
- C-) Dilin kültüre olan etkisini araştıran dil bilim dalıdır.
- Cevap D-) Milletlerin kültür merkezi olarak gelişen yerleşim diline verilen addır.
- E-) Dil ile kültürün ortak noktalarının belirlendiği özel araştırma alanıdır.
- Türkiye Türklerinin yazı dili aşağıdakilerden hangisidir?
- A-) Erzurum ağzı
- B-) Rize ağzı
- C-) Kütahya ağzı
- D-) Manisa ağzı
- Cevap E-) İstanbul ağzı
- Aşağıdakilerden hangisinde “dil” kavramı diğerlerinden farklı anlamda kullanılmıştır?
- A-) Tanzimat dili, Divan dili
- B-) Gemici dili, tıp dili, argo
- C-) Nedim’in dili, Yahya Kemal’in dili
- D-) Çocuk dili, din dili
- Cevap E-) Türk dili, İngiliz dili
- Dil ile ilgili ilk sistematik düşüncelere aşağıdakilerden hangisinde rastlanır?
- Cevap A-) Herakletios
- B-) Hintli Yaska
- C-) Demokritos
- D-) Sokrat
- E-) Aristo
- Aşağıdakilerin hangisinde dilin temel işlevlerinden biri belirtilmemiştir?
- A-) Bilgiyi araştırma ve açıklama işlevi
- B-) İkna etme işlevi
- C-) Söylemi yapılandırma işevi
- D-) Sosyalleşme işlevi
- Cevap E-) Yaratıcı düşünme işlevi
- Yeryüzündeki bütün diller doğadaki seslerin taklit edilmesiyle ortaya çıkmıştır.
Görüşünü savunan dil doğuş teorisi aşağıdakilerden hangisidir?
- A-) Ünlem Teorisi
- B-) İş Teorisi
- Cevap C-) Yansıma Teorisi
- D-) Kutsal Kaynak Teorisi
- E-) Psikolojik Teori
- Yunan filozof Herakleitos'a (M.Ö. V. yy.) göre dili anlamak evreni anlamak demektir.
Cümlede altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
- A-) Her dilin kendine özgü bir evren tasarımı vardır.
- B-) İnsanlar ana dillerinin penceresinden hayata bakarlar.
- C-) Dilini anladığımız insanın evren tasarımını da kolayca anlarız.
- D-) İnsanlar konuştukları dil sayesinde evreni anlamlandırabilirler.
- Cevap E-) Dil; baktığımız her şeyi görmemizi, gördüğümüz her şeyi algılamamızı sağlayan sistemler üzerine kurulu bir araçtır.
- Aşağıdakilerden hangisi dilin nasıl türediğine yönelik ortaya atılan görüşlerden biri değildir?
- Cevap A-) Hümanist görüş
- B-) Doğuştancı görüş
- C-) Deneyimci görüş
- D-) Teolojik görüş
- E-) Antropolojik görüş
- Teolojik Görüş aşağıdakilerden hangisini savunmaktadır?
- A-) İnsan dili çevresinden öğrenir.
- Cevap B-) Dil, yaratıcı tarafından insanlara bahşedilen bir yetidir.
- C-) İnsan dili taklit yoluyla öğrenir.
- D-) İnsan önce yazmayı sonra konuşmayı öğrenir.
- E-) İnsanın ne zaman ve nasıl konuştuğu belli değildir.
- Aşağıdakilerden hangisi konuşma dili ile yazı dili arasındaki farklardan biri değildir?
- Cevap A-) Bir ülkede bir konuşma dili, birden fazla yazı dili olabilir.
- B-) Konuşma dili doğaldır, yazı dili ise yapay bir dildir.
- C-) Yazı dilinde kurallara sıkı sıkıya uyulması gerekirken konuşma dilinde esneklik söz konusudur.
- D-) Konuşma dilinin etki alanı yazı diline göre daha dardır.
- E-) Konuşma dili günlük hayatta farklılıklar arz ederken yazı dili değişmezdir.
- I. Deneyimci
II. Doğuştancı
III. İlahiyatçı
IV. Antropolojik
Yukarıdakilerden hangileri dillerin doğuşu ile ilgili teorilerdendir?
- A-) I ve II
- B-) I ve III
- C-) II ve III
- D-) I,II ve III
- Cevap E-) I,II,III ve IV
Unite 2
- I. Toplumların tarihsel belleğidir.
II. Sosyal ve kültürel değerlerin taşıyıcısıdır.
III. Birlik ve beraberliğin en temel simgesidir.
Dil ile ilgili olarak yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri doğrudur?
- A-) Yalnız III
- B-) I ve II
- C-) I ve III
- D-) II ve III
- Cevap E-) I, II ve III
- ………………. daha çok dilin işitsel ve biçimsel boyutunu ifade ederken ………………. dilin zihinsel boyutundaki soyut kavram olarak ifade edilebilir.
Cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
- A-) Yazı-konuşma
- B-) Biçim-anlam
- C-) Anlatım-anlam
- Cevap D-) Gösteren-gösterilen
- E-) Şekil-düşünce
- I.Betimleyici işlev
II.Toplumsal işlev
III. Çağrı işlevi
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri Lyons’a göre dilin işlevlerindendir?
- A-) Yalnız II
- Cevap B-) I ve II
- C-) I ve III
- D-) II ve III
- E-) I, II ve III
- I. Bu yılki tohum ekiminde özellikle domatese ağırlık vereceğim.
II. İnşaat böyle yavaş ilerlerse kooperatife biz daha çok para öderiz.
III. Arkadaşlarının arkasından konuşan insanlardan hiç hoşlanmam.
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri dilin anlatım işlevine örnek olabilir?
- A-) Yalnız II
- B-) Yalnız III
- C-) I ve II
- D-) II ve III
- Cevap E-) I, II ve III
- Dilin sadece sözcüklerden ve dil bilgisi yapılarından ibaret olarak görülmesi yanlıştır. Dil, toplumsal ve kültürel birikimin aklın ve mantığın temelinde estetik bir duyuşla işlendiği muazzam bir varlıktır.
Paragrafta dilin hangi işlevinden bahsedilmektedir?
- A-) Anlatım
- B-) Betimleme
- Cevap C-) Edebî
- D-) Toplumsal
- E-) Çağrı
- Kültür ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
- Cevap A-) Geçmişten günümüze kadar gelen somut değerlerin bütünüdür.
- B-) Bireye çevreyi ve şartları değiştirme gücü verir.
- C-) Nesillerden her birinin geçmişe dair bilgilerini canlı tutar.
- D-) İnsanların yaşama şekillerinin bütününe verilen isimdir.
- E-) Zamanın oluşturduğu ihtiyaçların sentezidir.
- I. Mimari
II. Dünya görüşü
III. Gelenek
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri maddi kültüre örnektir?
- A-) I ve III
- Cevap B-) Yalnız I
- C-) II ve III
- D-) I, II ve III
- E-) Yalnız III
- Edebiyatın ana malzemesi ……………. ; dolayısıyla dil gibi edebiyat da …………. hem unsuru hem de taşıyıcısıdır.
Cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
- A-) kültürdür-toplumun
- B-) sanattır-sanatın
- Cevap C-) dildir-kültürün
- D-) kültürdür-dilin
- E-) duygudur-estetiğin
- Dil ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
- Cevap A-) Teknolojik gelişmelerle birlikte dilin sınırlandırıcı etkisi giderek azalmaktadır.
- B-) Çağımızda yaşanan önemli değişimler dilin önemini daha da artırmıştır.
- C-) Dil, insanın geleceğe kalma arzusunun ürünüdür.
- D-) Dil, günümüzde pek çok araştırmanın konusu olmaya devam etmektedir.
- E-) Dilin, millî kimliğin inşasında önemli bir rolü vardır.
- Bazı araştırmacılar insanı diğer varlıklardan ayıran en önemli özelliğin zekâ ve düşünme yeteneği olduğunu, zekâ ve düşünme yeteneğinin insanın benliğinin oluşmasını sağlayan ögeler ve bu ögelerin oluşturduğu duygu ve düşüncelerin dışarı aktarımında en büyük yardımcının …………………….. olduğunu belirtmektedirler.
Cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
- A-) sanat
- B-) kültür
- C-) bilim
- Cevap D-) dil
- E-) din
- …………………..göre dil bir göstergeler dizgesidir ve belirli kuralları olan bir sistemdir.
Cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
- A-) Wittgenstein’a
- B-) Chomsky’ye
- Cevap C-) Saussure’e
- D-) Bach’a
- E-) Austin’e
- Aşağıdakilerden hangisi ses organlarından biri değildir?
- A-) Ağız
- Cevap B-) Göz
- C-) Diş
- D-) Damak
- E-) Gırtlak
- Aşağıdakilerden hangisi Jakobson’a göre dilin işlevlerinden biri değildir?
- A-) Anlatım
- B-) Çağrı
- C-) İlişki
- D-) Betimleme
- Cevap E-) Belgesel
- I. Dil, toplumun kültürel anlayışını yansıtan en önemli araçtır.
II. Kültürel derinlik ancak dilin zenginliğiyle ölçülebilir.
III. Kültürel değerlerin izlerini dil üzerinde sürmek mümkündür.
Dil ve kültür ile ilgili olarak yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri doğrudur?
- Cevap A-) I ve III
- B-) Yalnız III
- C-) I ve II
- D-) II ve III
- E-) I, II ve III
- Mevlana, "Sen ne söylersen söyle, söylediğin karşındakinin anladığı kadardır." der. Bu veciz söz, dilin ………… işleviyle ilgilidir.
Cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
- A-) tarihsel
- Cevap B-) çağrı
- C-) toplumsal
- D-) anlatım
- E-) edebî
- Scollon'a (1995) göre ortak bir kültürü paylaşan insanlar, …………………………………………………..
Cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilemez?
- A-) birbirlerini daha kolay anlarlar.
- B-) kendi aralarında üretken ilişkiler kurarlar.
- Cevap C-) birbirlerine karşı eleştirel davranabilirler.
- D-) öznel bir kimlik oluşturabilirler.
- E-) kendi aralarında yapıcı bir ilişki kurabilirler.
- ………………………… göndericinin düşünceleri, hisleri, ilkeleri, öncelikleri, ön yargıları hakkında anlatıcıya bilgi verir.
Cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
- A-) Betimleme işlevi
- B-) Çağrı işlevi
- C-) Toplumsal işlev
- D-) Edebî işlev
- Cevap E-) Anlatım işlevi
- Kılıç-kalkan sesinden, nal şıkırtısından / Dilimde ince kalın "k" sesinin bolluğu / Bellidir ecdadımın at üstünde yaşayıp/ Yeri göğü kılıçla imzaladığı (Arif Nihat Asya)
Bu dörtlükte Türkçenin hangi özelliği vurgulanmaktadır?
- Cevap A-) Türk yaşam biçiminin Türkçeye etkisi
- B-) Türkçenin Türk yaşama biçimine etkisi
- C-) Türkçede ''k'' sesinin çok kullanılması
- D-) Kılıç ve kalkanın Türkçe olması
- E-) Türklerin ata mesleğinin demircilik olması
- Aşağıdakilerden hangisi dilin işlevlerinden biri değildir?
- A-) Çağrı işlevi
- B-) Toplumsal işlev
- C-) Edebî işlev
- D-) Betimleme işlevi
- Cevap E-) Öyküleme işlevi
- Bireyler arasında anlaşamayı sağlayan, kültür ve medeniyetin yapıcısı ve bu unsurları geçmişten günümüze ve günümüzden de geleceğe aktaran, temeli bilinmeyen zamanlarda atılan ve seslerden örülmüş doğal bir vasıtadır.
Tanımı verilen kavram aşağıdakilerden hangisidir?
- A-) Din
- B-) Kültür
- C-) Törel değerler
- Cevap D-) Dil
- E-) Tarihsel miras
- Aşağıdakilerden hangisi kültürün özgün bir grup yaratma işlevine uygun olamaz?
- A-) İnsanların birbirlerini kolay anlamaları
- B-) İnsanların birbirleriyle üretken ilişkiler kurmalarını
- C-) İnsanların birbirlerine yapıcı bir şekilde bağlanmalarını
- D-) Aynı idealler içinde mücadele etmelerini
- Cevap E-) Soyut değerleri somut değerlerden daha fazla önemsemeleri
- "Dil, bir göstergeler dizgesi ve belirli kuralları olan bir sistemdir." ifadesi aşağıdakilerden hangisine aittir?
- Cevap A-) Saussure
- B-) Wittgenstein
- C-) Martinet
- D-) Bloomfield
- E-) Chomsky
Unite 3
- Aşağıdaki dil ailelerinden hangisi yapı bakımından eklemeli dilleri içine alır?
- A-) Çin-Tibet Dilleri
- Cevap B-) Ural-Altay Dilleri
- C-) Bantu Dilleri
- D-) Hami-Sami Dilleri
- E-) Hint-Avrupa Dilleri
- Türk dili tarihinde en erken dönem, aşağıdaki adlandırmalardan hangisiyle yapılır?
- A-) İlk Türkçe Dönemi
- B-) Ana Türkçe Dönemi (Proto-Türkçe)
- Cevap C-) Altay Dil Birliği Dönemi
- D-) Eski Türkçe Dönemi
- E-) Orta Türkçe Dönemi
- Eski Türkçe Dönemi’nin dil, kültür ve edebiyat özelliklerini başarılı bir şekilde yansıtan ve Türk yazı dilinin başlangıcı olarak kabul edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?
- A-) Şaman Yazıtları
- B-) Budizm Yazıtları
- C-) Türkmen Yazıtları
- D-) Uygur Yazıtları
- Cevap E-) Orhun (Göktürk) Yazıtları
- Aşağıdakilerin hangisinde Türkçenin dünya dilleri arasındaki yeri doğru olarak verilmiştir?
- Cevap A-) Ural-Altay dilleri grubunun Altay dilleri kolunda yer alır.
- B-) Hint-Avrupa dilleri ailesinin Hint koluna girer.
- C-) Çin-Tibet dilleri ailesinin Tibet koluna girer.
- D-) Hami-Sami dilleri ailesinin Sami koluna girer.
- E-) Bantu dilleri ailesine girer.
- Aşağıdakilerden hangisi Türkçenin genel özellikleri arasında yer almaz?
- Cevap A-) Türkçe sözcüklerde erillik, dişillik (yani cinsiyet ayrımı) özelliği vardır.
- B-) Türkçede sayı sıfatlarından sonra istisnalar hariç gelen adlar çoğul eki almaz.
- C-) Önlük-artlık (kalınlık-incelik) ve düzlük-yuvarlaklık uyumları vardır.
- D-) F, j ve h ünsüzleri Türkçe kökenli sözcüklerde bulunmaz.
- E-) N ünsüzü Türkçe kökenli sözcüklerde yalnız "ne" ve "ne"nin türevlerinde bulunur: ne, neden, niçin, nasıl vb.
- Türkçe aşağıdaki dil gruplarından hangisine dâhil edilmektedir?
- A-) Hint-Avrupa Dilleri
- B-) Hami-Sami Dilleri
- C-) Bantu Dilleri
- D-) Çin-Tibet Dilleri
- Cevap E-) Ural-Altay Dilleri
- Aşağıdaki dillerden hangisi Ural-Altay dillerinden biri değildir?
- A-) Fince
- B-) Moğolca
- C-) Mançuca
- Cevap D-) Arapça
- E-) Tunguzca
- Aşağıdaki dil özelliklerinden hangisi Ural-Altay dillerinin benzerliklerinden biri değildir?
- A-) İsimlerin çekiminde mülkiyet eki kullanılır.
- Cevap B-) Sayı sözlerinden sonra çokluk eki kullanılır.
- C-) Soru eki mevcuttur.
- D-) Bağlar yerine fiil şekilleri kullanılır.
- E-) Bu dillerde gramatik cinsiyet yoktur.
- I. Türkçede sayı sıfatlarından sonra gelen adlar çoğul eki almazlar.
II. Türkçede önlük-artlık (kalınlık-incelik) ve düzlük-yuvarlaklık uyumları vardır.
III. Türkçe, diğer Türk dilleriyle birlikte Altay dil ailesinin bir kolunu oluşturur.
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri Türkçenin genel özellikleri arasında yer alır?
- A-) Yalnız I
- B-) I ve II
- C-) I ve III
- D-) II ve III
- Cevap E-) I, II ve III
- Aşağıdakilerden hangisi Altay dilleri ile Türkiye Türkçesinin ortak özelliklerinden biri değildir?
- Cevap A-) Çift ünsüzle başlayan kelime sayısı çoktur.
- B-) Cinsiyet ayrımı gösteren ek yoktur.
- C-) Anlatım ve çekim son eklerle yapılır.
- D-) Genel olarak "özne-tümleç-nesne-yüklem" sırası vardır.
- E-) Tamlamalarda tamlayan önde, tamlanan ise sonda gelir.
- Aşağıdakilerden hangisi Türkçenin tarihsel gelişim dönemlerinden biri değildir?
- A-) Altay Dil Birliği Dönemi
- Cevap B-) Çin-Moğol Dil Birliği Dönemi
- C-) Eski Türkçe Dönemi
- D-) İlk Türkçe Dönemi
- E-) Yeni Türkçe Dönemi
- Aşağıdakilerden hangisi Orta Türkçe Dönemi’nde oluşan yazı dillerinden biri değildir?
- A-) Karahanlı Türkçesi
- B-) Harezm Türkçesi
- C-) Kıpçak Türkçesi
- D-) Eski Anadolu Türkçesi
- Cevap E-) Göktürk Türkçesi
- Aşağıdakilerden hangisi Karahanlı Türkçesi Dönemi’ne ait eserlerden biri değildir?
- A-) Dîvânü Lûgati’t-Türk
- B-) Kutadgu Bilig
- Cevap C-) Kısasü‘l-Enbiya
- D-) Atebetü’l-Hakayık
- E-) Dîvân-ı Hikmet
- Türk dili tarihinde en erken dönemdir. Dönem; Türk, Moğol, Tunguz ve Kore ile Japon dillerinin ortak olduğu zamandır. Bu dönemde Türklerin, Moğolların, Tunguzların, Korelilerin atalarının bu ortak dil döneminde birbirlerinden farklı bir dil kullandıkları düşünülmektedir.
Paragrafta hakkında bilgi verilen Türk dili dönemi aşağıdakilerden hangisidir?
- A-) İlk Türkçe Dönemi
- Cevap B-) Altay Dil Birliği Dönemi
- C-) Eski Türkçe Dönemi (VI-X.yüzyıl)
- D-) Ana Türkçe Dönemi (Proto-Türkçe)
- E-) Orta Türkçe Dönemi (XI-XVI. yüzyıl)
- Eski Türkçe Dönemi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
- A-) Ana Türkçe Dönemi’nden sonra gelen ve Türkçenin yazılı metinlerle bilinen en eski devresidir.
- B-) Türk dilinin bilinen en eski yazılı belgelerinin bulunduğu devreyi oluşturmaktadır.
- C-) Bu dönem Türkçenin işlek bir yazı dili olarak kullanıldığının ispatı olabilecek en eski dönemidir.
- D-) Bu döneme ait yazılı belgeler incelendiğinde, yazı dili tarihinin, edebî dil olarak çok eskilere kadar gittiği açıkça görülmektedir.
- Cevap E-) Bu dönemde Türk toplulukları Ön Afrika ve Avrasya coğrafyasına yayılmaya başlamışlardır.
- Aşağıdakilerden hangisi Gagauz Türkçesinin konuşulduğu yerlerden biri değildir?
- A-) Moldova
- B-) Bulgaristan
- C-) Romanya
- Cevap D-) Afganistan
- E-) Kazakistan
- Türkçe aşağıdaki dillerden hangisiyle en çok benzerlik gösteren dildir?
- Cevap A-) Moğolca
- B-) Habeşçe
- C-) Arapça
- D-) Farsça
- E-) Hintçe
- Aşağıdakilerden hangisi Altay dillerinin ortak özelliklerinden biri değildir?
- Cevap A-) Ünlü uyumu yoktur.
- B-) Ünsüzlere göre ünlüler bakımından zengindir.
- C-) Kelimeler çift ünsüzle başlamaz.
- D-) Cinsiyet ayrımı gösteren ek bulunmaz.
- E-) Anlatım dolayısıyla çekim, son eklerle sağlanır.
- Aşağıdakilerden hangisinde Türkiye’de Altayistik bilim kolunda çalışma yapan bilim adamlarından üçü birlikte verilmiştir?
- A-) Osman Fikri Sertkaya, Yavuz Karttallıoğlu, Muharrem Ergin
- Cevap B-) Ahmet Temir, Osman Nedim Tuna, Talat Tekin
- C-) Osman Nedim Tuna, Osman Fikri Sertkaya, Hayati Develi
- D-) Şinasi Tekin, Ahmet Temir, Muharrem Ergin
- E-) Muharrem Ergin, Şinasi Tekin, Osman Fikri Sertkaya
- I. Türkçe sözcüklerde söz başında bulunabilen ünsüz sayısı sınırlıdır. B, ç, d, g, k, s, t, v, y, c ünsüzü, söz başında başka ünsüzlerden değişmiş olarak birkaç sözcükte bulunur: cibinlik <çıpın vb.
II. n ünsüzü Türkçe kökenli sözcükler içinde yalnız ne ve türevlerinde bulunur: ne, neden, niçin, nasıl vb.
III. p ünsüzü de söz başında, birkaç Türkçe sözcükte b'den değişmiş olarak bulunur: piş-
<biş-, barmak=”""” br=”""” parmak=”""”> Türkçe ile ilgili olarak yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri doğrudur?</biş-,>
- A-) Yalnız I
- B-) I ve II
- Cevap C-) I, II ve III
- D-) II ve III
- E-) I ve III
<hr />
- Türk dilinin tarihsel dönemlerinden Orta Türkçe Dönemi hangi yüzyılları kapsar?
- A-) VI.-X. yüzyıllar
- B-) XVII.-XVIII. yüzyıllar
- C-) XIV.-XIX. yüzyıllar
- D-) IX.-XI. yüzyıllar
- Cevap E-) XI.-XVI. yüzyıllar
- Suci, Şine-Usu, Karabalgasun Yazıtları Türkçenin hangi dönemine aittir?
- A-) Altay Dil Birliği Dönemi
- Cevap B-) Eski Türkçe Dönemi
- C-) Orta Türkçe Dönemi
- D-) Yeni Türkçe Dönemi
- E-) Modern Türkçe Dönemi
- Aşağıdaki dillerden hangisi çekimli dillerden biri değildir?
- A-) Rusça
- B-) Latince
- C-) İngilizce
- D-) Arapça
- Cevap E-) Çince
- Aşağıdaki dillerden hangisi Ural-Altay Dil Ailesi'nin Altay kolundadır?
- A-) Çince
- B-) Fince
- C-) Estonca
- Cevap D-) Türkçe
- E-) İngilizce
- Aşağıdaki eserlerden hangisi Karahanlı Türkçesi ile yazılmamıştır?
- A-) Kutadgu Bilig
- B-) Divân-ı Hikmet
- C-) Atabetü'l-Hakayık
- D-) Dîvanü Lügati't- Türk
- Cevap E-) Kısasü'l-Enbiya
- Dünyanın en büyük dil ailesidir. Yüzlerce dil ve lehçe içerir. Dünyada 2,5 milyardan fazla insanın ana dilidir.
Özellikleri verilen dil ailesi aşağıdakilerden hangisidir?
- A-) Ural-Altay Dil Ailesi
- Cevap B-) Hint-Avrupa Dil Ailesi
- C-) Dravid Dilleri Ailesi
- D-) Afroasya Dilleri Ailesi
- E-) Nijer-Kongo Dilleri Ailesi
- Kitap her iki dünyada da mutluluğa kavuşmak için gidilmesi gereken yolu göstermek amacıyla kaleme alınmıştır. Yazara göre bir insanın erdemi ancak başka insanlar arasındayken belli olur. Çünkü sadece kendisine fayda düşünen biri ölülere benzer.
İçeriği hakkında bilgi verilen kitap aşağıdakilerden hangisidir?
- Cevap A-) Kutadgu Bilig
- B-) Dîvânü Lûgati’t-Türk
- C-) Dîvân-ı Hikmet
- D-) İrşâdü'l-Mülûk ve's-Selâtin
- E-) Çarhnâme
- Aşağıdakilerden hangisi eklemeli dillerden biri değildir?
- A-) Türkçe
- Cevap B-) Çince
- C-) Moğolca
- D-) Mançuca
- E-) Macarca
- Aşağıdakilerden hangisi modern Türkçe dönemlerinden biridir?
- Cevap A-) Çuvaşça
- B-) Yakutça
- C-) Selçuklu Dönemi
- D-) Osmanlı Dönemi
- E-) Klasik Çağatay
Unite 4
- Türkiye, Azerbaycan, Kırgız, Kazak ve Türkmen Türkçelerinin arasındaki fark aşağıdaki kavramlardan hangisiyle ifade edilir?
- A-) Ağız
- B-) Lehçe
- Cevap C-) Şive
- D-) Diksiyon
- E-) Dil ailesi
- Aşağıdakilerden hangisi Türklerin tarih boyunca kullandığı alfabelerden biri değildir?
- A-) Göktürk Alfabesi
- Cevap B-) Gürcü Alfabesi
- C-) Soğd Alfabesi
- D-) Kiril Alfabesi
- E-) Arap Alfabesi
- Türklerin kullandığı bu alfabe 4’ü sesli, 26’sı sessiz, 8’i bitişken olmak üzere 38 harften oluşur. Sağdan sola ve yukarıdan aşağıya doğru yazılır. Harfler birbiriyle bitişmez, çivi yazısına benzerliğinden dolayı taş ve eşya üzerine kazınmaya elverişlidir.
Paragrafta bazı özellikleri verilen alfabe aşağıdakilerden hangisidir?
- A-) Uygur Alfabesi
- Cevap B-) Göktürk Alfabesi
- C-) Latin Alfabesi
- D-) Kiril Alfabesi
- E-) Brahmi Alfabesi
- Aşağıdaki Türk Dillerinden hangisi "Batı Grubu / Oğuz Grubu" kolunda yer almaz?
- Cevap A-) Özbek Türkçesi
- B-) Azerbaycan Türkçesi
- C-) Gagavuz Türkçesi
- D-) Türkiye Türkçesi
- E-) Türkmen Türkçesi
- Türkiye Türkçesinde kullanılan Latin alfabesinin kabul ediliş tarihi aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
- Cevap A-) 1 Kasım 1928
- B-) 21 Kasım 1928
- C-) 11 Kasım 1928
- D-) 15 Kasım 1928
- E-) 16 Kasım 1928
- Türklerin İslam'a girmeye başladıkları IX. yüzyıldan itibaren kullandıkları alfabe aşağıdakilerden hangisidir?
- A-) Kiril Alfabesi
- Cevap B-) Arap Alfabesi
- C-) Latin Alfebesi
- D-) Uygur Alfabesi
- E-) Göktürk Alfabesi
- Aşağıdakilerden hangisi Türkçenin bilinmeyen bir zamanda ayrılan ve yeni bir dil olma yolu tutan lehçelerinden biridir?
- A-) Azerbaycan Türkçesi
- B-) Gagavuz Türkçesi
- Cevap C-) Yakutça
- D-) Kırım Türkçesi
- E-) Irak Türkmen Türkçesi
- . ……………… bir dilin en yeni zamanda ayrılmış ve farklılıkların sadece seste görüldüğü koludur.
Cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
- Cevap A-) Ağız
- B-) Argo
- C-) Terim
- D-) Lehçe
- E-) Şive
- I. Farklı coğrafyalarda yaşamış olmaları
II. Savaşlar
III. Göçler
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri Türklerin tarih boyunca birçok alfabe kullanmalarının temel nedenleri arasında yer alır?
- A-) Yalnız I
- B-) Yalnız II
- C-) I ve II
- D-) I ve III
- Cevap E-) I, II ve III
- Aşağıdakilerden hangisi Türklerin tarih boyunca kullandığı alfabelerden biri değildir?
- A-) İbrani Alfabesi
- B-) Çin Alfabesi
- C-) Soğd Alfabesi
- Cevap D-) Japon Alfabesi
- E-) Uygur Alfabesi
- Dil bilimcilere göre dünya üzerinde günümüzde yaklaşık olarak …………’den fazla dil konuşulmaktadır.
Cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
- A-) 2000
- Cevap B-) 3000
- C-) 4000
- D-) 5000
- E-) 7000
- Türkiye Türkçesi ve Azerbaycan Türkçesi aşağıdakilerden hangisine dâhildir?
- Cevap A-) Oğuz Türkçesine
- B-) Çağatay Türkçesine
- C-) Karahanlı Türkçesine
- D-) Doğu Türkçesine
- E-) Uygur Türkçesine
- Türkiye Türkçesinin yazı dili aşağıdakilerden hangisidir?
- A-) Ankara ağzı
- B-) Konya ağzı
- Cevap C-) İstanbul ağzı
- D-) Erzurum ağzı
- E-) Gaziantep ağzı
- Aşağıdakilerden hangisi Göktürk alfabesinin özelliklerinden biri değildir?
- A-) Sağdan sola veya yukarıdan aşağıya doğru yazılır.
- Cevap B-) Soldan sağa veya aşağıdan yukarıya doğru yazılır.
- C-) Harfler birbirinden ayrı yazılır.
- D-) Kelimeler arasına “:” konur.
- E-) Toplamda 38 harf bulunmaktadır.
- Göktürk alfabesini ilk olarak çözen bilim insanı aşağıdakilerden hangisidir?
- A-) Kâzım Mirşan
- B-) Jean Paul Roux
- C-) Josef von Hammer
- Cevap D-) Wilhelm Thomsen
- E-) Andreas Tietze
- Türkçeyi Arap harfleriyle ilk defa yazanlar aşağıdakilerden hangisidir?
- A-) Türkiye Türkleri
- B-) Memluk Türkleri
- C-) Safeviler
- Cevap D-) Karahanlılar
- E-) Göktürkler
- Aşağıdakilerden hangisi Göktürk alfabesinin özelliklerinden biri değildir?
- A-) Sağdan sola veya yukarıdan aşağıya doğru yazılır.
- Cevap B-) Soldan sağa veya aşağıdan yukarıya doğru yazılır.
- C-) Harfler birbirinden ayrı yazılır.
- D-) Kelimeler arasına “:” konur.
- E-) Toplamda 38 harf bulunmaktadır.
- Türklerin Arap Alfabesi ile yazdıkları ilk metnin konusu nedir?
- Cevap A-) Araplara Türkçe öğretmek
- B-) Oğuzların yaşayışı
- C-) İslam Peygamberi'nin hayatı
- D-) Talas Savaşı
- E-) Türklerin göç maceraları
- I. Farklı coğrafyalarda yaşamış olmaları
II. Savaşlar
III. Göçler
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri Türklerin tarih boyunca farklı alfabe kullanmalarının nedenleri arasında yer alır?
- A-) Yalnız I
- B-) Yalnız II
- C-) I ve II
- D-) I ve III
- Cevap E-) I, II ve III
- Türkçeyi doğduğu yörenin ağzı ile edinen bir bireyin eğitim sürecinde ölçünlü (standart) Türkiye Türkçesini öğrendikten sonra kendi yöresine döndüğünde yöresel dil kullanması o yörede yaşayan insanlara dayanışma duygusu verebilir. Ölçünlü dil kullanması ise toplumsal mesafenin açılmış olduğu düşüncesini yansıtabilir.
Bu durumda eğitimli birey için doğru davranış aşağıdakilerin hangisinde belirtilmiştir?
- Cevap A-) Bağlama göre hareket etmelidir.
- B-) Ölçünlü dil kullanmalıdır çünkü artık yöresindeki insanlardan farklıdır.
- C-) Yöresel ağız tercih edilmelidir çünkü o yöreden geldiğini unutmamalıdır.
- D-) Ölçünlü dil kullanmalıdır çünkü yöresine örnek olma sorumluluğu vardır.
- E-) Yöresel dil tercih edilmelidir çünkü yöresel dilin geliştirilmesi gerekir.
- Bir dilin bilinmeyen bir zamanda kendisinden ayrılan ve yeni bir dil olma yolu tutan koluna ne ad verilir?
- A-) Ağız
- B-) Şive
- Cevap C-) Lehçe
- D-) Benzeşme
- E-) Genişleme
Unite 5
- Aşağıdaki atasözlerinden hangisi gerçek anlamıyla kullanılmıştır?
- Cevap A-) Sebepsiz ölüm olmaz.
- B-) Çivi çiviyi söker.
- C-) Minareyi çalan kılıfını hazırlar.
- D-) Mum dibine ışık vermez.
- E-) Ayağını yorganına göre uzat.
- Türklerin çok geniş bir coğrafyada, birçok milletle etkileşim hâlinde olması Türkçenin söz varlığıyla ilgili hangi sonucu ortaya çıkarmıştır?
- A-) Kendi dilini güçlendirmesi
- B-) Başka dilleri küçümsemesi
- C-) Yeni kelime almaya kapalı olması
- D-) Türkçe asıllı kelimelerin korunması
- Cevap E-) Yerli kelimelerin yerine yabancı kelimelerin kullanılması
- Türkçede ikilemelerin kullanılması Türkçenin hangi özelliği ile ilgilidir?
- A-) Dilin kelime sayısındaki azlığı
- B-) Dilin kelime sayısındaki çokluğu
- Cevap C-) Anlatımın güçlü ve canlı olması
- D-) Anlatımın yetersizliği
- E-) Diğer dillerin etkisinde olması
- En temel ihtiyaçları karşılayan kelimeler, başta organ isimleri olmak üzere yemek, içmek, uyumak, gitmek, gelmek, almak, vermek gibi kavramlar; akrabalık adları, sayılar ve maddi ve manevi kültür içine giren çeşitli kavramlar bu başlık altında incelenir.
Sözü edilen başlık aşağıdakilerden hangisidir?
- A-) Alt Söz Varlığı
- Cevap B-) Temel Söz Varlığı
- C-) Üst Söz Varlığı
- D-) İnce Söz Varlığı
- E-) Argo Söz Varlığı
- Aşağıdakilerden hangisi Türkçenin ses kurallarına göre şekillenmeyen yabancı kelimeler arasında yer alır?
- A-) Mandıra
- B-) Kilise
- C-) Panayır
- Cevap D-) Enflasyon
- E-) Körfez
- Türkçenin köklü bir dil olmasındaki temel etken aşağıdakilerden hangisidir?
- Cevap A-) Tarihî geçmişi ve farklı coğrafyalarda olan hâkimiyeti
- B-) Sahip olduğu kelime sayısı
- C-) Çok fazla değişmeyen yapısı
- D-) Sondan eklemeli bir dil olması
- E-) Çok fazla tamlama ve kelime grubuna sahip olması
- Bir dilde yabancı kelimelerin bulunması aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
- A-) Dil ailesinin geniş olduğunun
- Cevap B-) Başka diller ve toplumlarla olan etkileşiminin
- C-) Kelime sayısının fazla olmasının
- D-) Zamanla yapısının değiştiğinin
- E-) Dil bilgisi kurallarının esnek olduğunun
- Türkçenin sondan eklemeli bir dil olması ona aşağıdakilerden hangisini kazandırmıştır?
- Cevap A-) Kolay kelime ve kavram türetmeye yarar.
- B-) Fiillerin cümlenin sonunda olmasını sağlar.
- C-) Düzenli bir cümle dizilişine yarar.
- D-) İki ünlünün kelime ortasında bulunmamasını sağlar.
- E-) Kelime başında iki ünsüzün olmasını engeller.
- “Saz” kelimesinin hem “çalgı aleti” hem de “sulak alan” anlamında kullanılması aşağıdakilerden hangisini ifade eder?
- A-) Terim ifadelerin varlığını
- B-) Ses kurallarının esnek olduğunu
- C-) Bir sözcüğün hem gerçek hem mecaz anlamda kullanılabileceğini
- D-) Türkçenin yapısının esnek olduğunu
- Cevap E-) Bir sözcüğün birden fazla anlamı karşıladığını
- Türklerin birden çok lehçeye sahip olması aşağıdakilerden hangisinin sonucudur?
- Cevap A-) Farklı coğrafyalara yayılmasının
- B-) Dil ailesinden gelen esnek yapısının
- C-) Temel söz varlığının geniş olmasının
- D-) Bireyin en temel ihtiyaçlarını karşılayan kelimelere sahip olmasının
- E-) Dilin sahip olduğu bütün kelime haznesinin
- Aşağıdakilerden hangisi gerçek anlamlı atasözüne bir örnektir?
- A-) Acı patlıcanı kırağı çalmaz.
- B-) Altın eşik, gümüş eşiğe muhtaç olur.
- C-) Çivi çiviyi söker.
- D-) Minareyi çalan kılıfını hazırlar.
- Cevap E-) Sebepsiz ölüm olmaz.
- Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde mecazlı bir söyleyiş yoktur?
- A-) Açık yaraya tuz ekilmez.
- B-) Ay var yılı besler, yıl var ayı beslemez.
- C-) Ak gün ağartır, kara gün karartır.
- D-) Âlim unutmuş, kalem unutmamış.
- Cevap E-) Dost ile ye iç, alışveriş etme.
- Türkçede renk ve akrabalık kavramlarının geniş bir yelpazede olması aşağıdakilerden hangisini ifade eder?
- A-) Birçok lehçe ve ağza sahip olmasını
- B-) Sahip olduğu kelime sayısının fazlalığını
- Cevap C-) Türkçenin köklü bir geçmişe ve deneyime sahip olduğunu
- D-) Ses kuralları ve ses diziminin matematiksel olduğunu
- E-) Kalıplaşmış sözlerin çok olduğunu
- Şimdi bir rüzgâr geçti buradan.
Koştum ama yetişemedim.
Sorsaydım söylerdi herhâlde.
Soramadım.
“Yetişmek” kelimesi aşağıdakilerin hangisinde bu dizelerdeki anlamıyla kullanılmıştır?
- A-) Arkadan bize laf yetiştiriyordu.
- Cevap B-) Otobüse son dakikada yetişebildim.
- C-) Bu proje yarına yetişmeli.
- D-) Tam bir asker olarak yetiştirildi.
- E-) Çocuğun boyu bana yetişti.
- Aşağıdakilerin hangisinde, “yan” sözcüğü deyim içerisinde kullanılmamıştır?
- A-) Babasını da yanına alınca istediği her şeyi yaptırdı.
- B-) Okula devam edeceğini söylemesine rağmen sürekli yan çiziyor.
- C-) Hakem maçta yan tutmamaya özen gösteriyordu.
- D-) Onu bu yıl yanımıza alalım, boş kalmasın.
- Cevap E-) İlacın yan etkileri hemen ortaya çıktı.
- Aşağıdakilerin hangisinde “zor durumda kalmak” anlamında bir deyim kullanılmıştır?
- A-) Aldığı bu haberle etekleri zil çalacaktır.
- B-) O kadar yürüdük ki ayaklarımıza kara sular indi.
- C-) Sorular o kadar zordu ki alnında boncuk boncuk terler birikmişti.
- Cevap D-) Yine iki ayağımı bir pabuca soktular.
- E-) Haberi alınca havalara uçtu.
- Son gül dağıldı, son kuş uçup gitti
Şimdi yaz, yaprakların tabiatı örten pasındadır
“Son” sözcüğü aşağıdakilerin hangisinde bu dizelerdeki anlamıyla kullanılmamıştır?
- A-) Son yaprak da düştü.
- B-) Son öğrenci de okulu terk etti.
- Cevap C-) Son derece ağırbaşlı bir çocuktu.
- D-) Son kitabını okurları için imzaladı.
- E-) Son otobüste otogara girdi.
- “Derin” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde “İçinde ona karşı derin bir sevgi besliyordu.” cümlesindeki anlamıyla kullanılmıştır?
- A-) Ortamı derin bir sessizlik kapladı.
- Cevap B-) En derin saygılarımı sunarım.
- C-) Yüzmek için derin suları seçmem.
- D-) Okyanusun derinliği burada yüz metreyi buluyor.
- E-) Derinlere dalıp gidiyordu.
- Türkçenin sondan eklemeli bir dil olması ona hangi özelliği kazandırmıştır?
- Cevap A-) Kolay kelime ve kavram üretimi
- B-) Fiillerin cümlenin sonunda olması
- C-) Düzenli bir cümle diziliminin sağlanması
- D-) İki ünlünün yan yana gelmemesi
- E-) Kelime başında iki ünsüzün yan yana gelmemesi
- Sözünü sakınarak, tartarak kullanmak güzel söz söyleme hastalığından daha değerli bir şeydir. Karşımızdaki kişiyi düşünerek konuşmak ise yerli yerinde söylenmiş derli toplu sözlerden yeğdir. Konuya girmeden önce sözü uzun uzun ağızda gevelemek can sıkar, bir şeyi damdan düşer gibi söylemek ise etkiyi azaltır.
Bu parçada savunulan düşünce ile doğrudan ilgi kurulabilecek atasözü aşağıdakilerden hangisidir?
- A-) Söz var, iş bitirir; söz var baş yitirir.
- B-) Söz dediğin yaş deridir, nereye çekersen oraya gider.
- C-) Sözü söyle alana, kulağında kalana.
- D-) Bülbülün çektiği dili belasıdır.
- Cevap E-) Sözünü bil pişir, ağzını der devşir.
- I. Gözden geçirmek
II. Gözleri dolmak
III. Gözleri yaşarmak
IV. Gözleri süzülmek
Yukarıdaki deyimlerden hangileri duygulanma sonucu ortaya çıkan bir durumu ifade eder?
- A-) I ve III
- B-) I ve IV
- Cevap C-) II ve III
- D-) II ve IV
- E-) III ve IV
- Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde mecazlı bir söyleyiş vardır?
- A-) Dost ile ye iç alışveriş etme.
- B-) Sebepsiz ölüm olmaz.
- C-) Aklı başa yaş getirir.
- D-) Akıl için yol birdir.
- Cevap E-) Minareyi çalan kılıfını hazırlar.
- Yarı mecaz anlamlı atasözlerine aynı zamanda ……………… söyleyiş denir.
Cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
- Cevap A-) kinayeli
- B-) tarizli
- C-) istişareli
- D-) iştikaklı
- E-) teşhisli
- Aşağıdaki kelimelerden hangisi köken bakımından Türkçeye aittir?
- A-) Oksijen
- Cevap B-) Dağ
- C-) Lokomotif
- D-) Enflasyon
- E-) Kondüktör
Unite 6
- Aşağıdaki kelimelerden hangisi aldığı ekten dolayı "Büyük Ünlü Uyumuna (Kalınlık-İncelik Uyumu)" uymaz?
- A-) Okuyorum
- B-) Gezerken
- Cevap C-) Sabahleyin
- D-) Yoldaş
- E-) Sesteş
- Türkçe bir kelimede yuvarlak ünlülerden (o, ö, u, ü) sonra ya dar yuvarlak ünlüler (u, ü) ya da düz geniş ünlüler (a, e) gelir.
Aşağıdakilerden hangisi bu kurala uymaz?
- A-) Uzak
- B-) Okul
- C-) Ordular
- D-) Ürkek
- Cevap E-) Otomobil
- Aşağıdakilerin hangisinde "Türkçedeki ünsüzlerin sınıflandırılması" yanlıştır?
- A-) Dudak ünsüzleri: b, p, m
- Cevap B-) Diş-dudak ünsüzleri: f, v, c
- C-) Ön damak ünsüzleri: g, k, l, r, y
- D-) Arka damak ünsüzleri: ğ
- E-) Gırtlak ünsüzü: h
- Türkçede p, ç, t, k ünsüzleri ünlü ile başlayan bir ek aldıklarında b, c, d, ğ ünsüzlerine dönüşür.
Aşağıdakilerden hangisi bu kurala uymaz?
- A-) Dip
- B-) Ağaç
- C-) Yurt
- Cevap D-) Türk
- E-) Sokak
- Aşağıdaki kelimelerin hangisinde iç seste ünsüz türemesi olmuştur?
- Cevap A-) Fiyat
- B-) Akıl
- C-) İstop
- D-) Devir
- E-) Fikir
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlü düşmesiyle ilgili bir yazım yanlışı yapılmıştır?
- Cevap A-) Çocuğun ağızı yara içinde kalmış.
- B-) Adamın burnu çok kanamış.
- C-) Çocuğun boynu tutulmuştu.
- D-) Çocuk boyalarla alnını boyamıştı.
- E-) Göğsündeki sızı günden güne artıyordu.
- Aşağıdaki sözcüklerin hangisine ünlü ile başlayan bir ek getirildiğinde “ünsüz değişmesi” olmaz?
- A-) Uçak
- B-) Ağaç
- C-) Renk
- Cevap D-) Tut
- E-) Bıçak
- Sonu sert ünsüzle biten tek heceli sözcüklerde genellikle ünsüz değişimi olmaz.
Aşağıdaki sözcüklerin hangisi bu kurala aykırı bir örnektir?
- A-) Kat
- B-) Çat
- Cevap C-) Yurt
- D-) Top
- E-) Et
- Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde yardımcı ses yoktur?
- A-) Doğru söyleyeni dokuz köyden kovarlar.
- Cevap B-) İyi dost kara günde belli olur.
- C-) Adamın iyisi iş başında belli olur.
- D-) Akılsız başın cezasını ayaklar çeker.
- E-) Elini ayağını bağlamıştı.
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sert ünsüz yumuşamasına uğrayan bir kelime yoktur?
- Cevap A-) Yaz tatilinde oldukça dinlendik.
- B-) Soğuğa karşı tedbirli olmalıyız.
- C-) Bu işten umudum kesildi.
- D-) Kitabımı çantama yerleştirdim.
- E-) Ayağını masanın köşesine vurdu.
- Ela gözlerine kurban olduğum
Yüzüne bakmaya doyamadım ben
İbret için gelmiş cihana
Noktadır benlerin sayamadım ben
Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
- A-) Ulama
- Cevap B-) Ünsüz sertleşmesi
- C-) Kaynaştırma
- D-) Büyük ünlü uyumuna aykırı sözcük
- E-) Ünsüz türemesi
- Topraktandır cümle beden,
Nefsini öldür ölmeden,
Böyle emretmiş yaradan,
Sen kalemsin ben uç muyum?
Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
- A-) Ünsüz benzeşmesi
- B-) Ulama
- Cevap C-) Ünlü daralması
- D-) Ünlü düşmesi
- E-) Ünsüz yumuşaması
- “Etmek, olmak” gibi yardımcı fiillerle birleşen sözcüklerde herhangi bir ses olayı meydana gelirse bu sözcükler birleşik yazılır.
Aşağıdakilerden hangisinde bu kurala uymayan bir sözcük vardır?
- A-) hissetmek
- B-) kaybolmak
- C-) fark etmek
- D-) razı etmek
- Cevap E-) keşf etmek
- Türkçenin genel özellikleriyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
- A-) Ünlü uyumu vardır.
- Cevap B-) Sözcük başında birden çok ünlü bulunur.
- C-) Çekim, eklerle yapılır.
- D-) Ön ek değil, son ek kullanılır.
- E-) Soru ekle yapılır.
- O gönlü yüce biridir.
Altı çizili sözcükte görülen ses olayının benzeri aşağıdaki cümlelerin hangisinde yapılmıştır?
- Cevap A-) Oğlunu gencecik yaşta yitirmenin acısını yaşıyordu.
- B-) Ona karşı hissettiği her şey bitti.
- C-) Beni hep sen mutlu ettin.
- D-) Sınavı kazanamadım zannetmiş.
- E-) Sana kırgın olduğunu kabul etmelisin.
- Aşağıdakilerin hangisinde birleşik fiilin yazımı yanlıştır?
- A-) Her şeyi kendine dert etme.
- B-) Bu maçta da iki gol yedi.
- Cevap C-) Hastayı başka yere nakil ettiler.
- D-) Bunu yapamayacağını zannediyordum.
- E-) Bizi umutsuz günlere sevk etti.
- Aşağıdakilerden hangisi ses organlardan biri değildir?
- A-) Akciğer
- Cevap B-) Karaciğer
- C-) Küçük dil
- D-) Burun
- E-) Dudaklar
- Aşağıdakilerden hangisi Türkiye Türkçesinin ses özelliklerinden biri değildir?
- A-) Türkiye Türkçesinde içinde "j" bulunan sözcükler Türkçe değildir.
- B-) Türkiye Türkçesinde "c, ğ, l, m, n, r, z" sesleriyle sözcük başlamaz.
- C-) Türkiye Türkçesinde "b, c, d, g" sesleri genellikle sözcüklerin sonunda bulunmaz.
- Cevap D-) Türkçede şedde vardır.
- E-) Türkçede iki ünsüz ile hece başlamaz.
- I. Nerde kaldı mahyalar
II. Haniymiş minareler
III. Nedenler, niçinler hep bir adım önümde
IV. Ayağımla konuşup, ağzımla dönünce
Yukarıda verilen dizelerin hangisi ya da hangilerinde birden fazla ses olayı vardır?
- A-) Yalnız I
- B-) I ve III
- C-) II ve III
- Cevap D-) III ve IV
- E-) I, II ve III
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlü düşmesiyle ilgili bir yazım yanlışı yapılmamıştır?
- A-) İnsan dünyayı zapt eder ama ağızını zapt edemez.
- Cevap B-) İnsanların karşısına ak bir alınla çıkmak gerek.
- C-) "Benim alınım açık, yüzüm ak." dedim kendi kendime.
- D-) Rüzgârda yalınız başına yürüyordu.
- E-) Cinlerin beyinimde yaptığı düğün. Sulardan, seslerden ve gecelerden
- Aşağıdakilerden hangisinde damak-diş ünsüzleri bir arada verilmiştir?
- Cevap A-) c, ç, j, ş
- B-) f, v
- C-) b, p, m
- D-) g, k, l, r, y
- E-) d, t, n, s, z
Unite 7
- Aşağıdakilerin hangisinde ek fiilin kullanımı diğerlerinden farklıdır?
- A-) O kadar süre sonunda makale dergi tarafından raporlanmıştı.
- B-) Bazen çok kızdığında kendi kendine söylenirdi.
- Cevap C-) Tüm hatalarına rağmen o iyi bir insandı.
- D-) Sazını eline aldığında kendinden geçiyordu.
- E-) Düşmanca söylemlerinden pek sevilmezdi.
- Aşağıdakilerin hangisinde yapım ekinin kullanımı kural dışı bir uygulamaya örnektir?
- A-) Akıllı düşman, akılsız dosttan iyidir.
- Cevap B-) Yüzdelik dilime giremeyince atanamadı.
- C-) Gönüllüler sayesinde ağaç yoldan kaldırıldı.
- D-) Bildiğim kadarıyla hiç evlenmemişti.
- E-) Bu konularda oldukça tecrübelidir.
- Aşağıdakilerden hangisinde soru eki cümleye zaman anlamı katmaktadır?
- A-) Birden bire bana soru sormasın mı!
- B-) Canımı sıktın mı o zaman görürsün.
- C-) Güzel mi güzel bir kızları vardı.
- D-) Sınavlarını verdin mi tatili hak edersin.
- Cevap E-) Erzurum’a indin mi beni ara.
- Aşağıdakilerin hangisinde yalın hâlde bulunan bir sözcük cümlenin belirtisiz nesnesidir?
- A-) Dün uçakla Adana’ya gitti.
- B-) Aslında tüm kızgınlığım sana.
- C-) Kredi kartımın iptal edildiğini yeni öğrendim.
- Cevap D-) İstersen şu kahvehanede bir çay içelim.
- E-) Ben yalnızken daha iyi çalışıyorum.
- “-den” eki aşağıdaki cümlelerin hangisinde karşılaştırma görevinde kullanılmıştır?
- A-) Gün boyunca uykusuzluktan öldüm.
- B-) Gelecek yıl üniversiteden ayrılmayı düşünüyorum.
- Cevap C-) Gelecekte ışıktan hızlı ulaşım araçlarını da yapacaklar.
- D-) Soru kitapçıkları yayınevinden gelmiş.
- E-) Doktor olan oğlundan kötü haber geldi.
- Aşağıdakilerin hangisinde “-ler / -lar” eki eklendiği sözcüğü çoğul anlamlı yapmamıştır?
- A-) Bu işçiler mi bu işi yapacaklarmış?
- Cevap B-) Bizler her daim emrinize hazırız.
- C-) İnsanlar her şeyin en iyisine layıktır.
- D-) İnsanları iyi veya kötü diye sınıflandırmak yanlıştır.
- E-) Sınavlar başlayalı iki hafta oldu.
- Aşağıda altı çizili olarak verilen sözcüklerden hangisi diğerlerinden farklı bir ek almıştır?
- A-) Senin orta şekerli kahve içtiğini bilirim.
- B-) Her aklıma geldiğinde dalar giderim uzaklara.
- C-) Ne yüzünü görmek ne de sesini duymak isterim.
- D-) Hiç beklemediğimiz bir zamanda girdi hayatımıza.
- Cevap E-) Ellerim ellerinden uzak kaldı yıllarca.
- Aşağıdaki cümlelerden hangisinde “–den” eki diğerlerinden farklı bir görevde kullanılmıştır?
- Cevap A-) Kazayı öğrenince kadıncağız üzüntüden hasta oldu.
- B-) Gelecek ay bu evden de taşınmak zorunda kalacağız.
- C-) Otobüs her sabah bu duraktan geçer.
- D-) Ayağı takılınca tüm kâğıtları elinden yere düşürdü.
- E-) Hesabı kapatarak hastaneden ayrıldılar.
- Aşağıdaki altı çizili kelimelerden hangisi hâl eki almamıştır?
- A-) Çanakkale Boğazı’ndan geçişler kapatıldı.
- B-) Haberleri olduğunda buna çok üzülecekler.
- C-) Eşyaları başkasına taşıttılar.
- Cevap D-) Nihayet yolculuk başladı.
- E-) Yağmurlu havalarda şifayı kaptım.
- Aşağıdakilerin hangisinde “-ce / -ca” eki “Çocuksu davranışların artık bizi bunalttı.” cümlesindeki “-su” ekiyle aynı görevde kullanılmıştır?
- A-) Kanaatimce doğru yolu takip etmiyoruz.
- B-) O kadar acıkmıştı ki iyice karnını doyurdu.
- C-) Saatlerce burada seni bekliyorum.
- D-) Bunca yıldır neden hiç aramadın?
- Cevap E-) Kardeşçe yaşamak varken bu kavga ne diye?
- Aşağıdakilerin hangisinde tamlayan eki diğerlerinden farklı bir görevde kullanılmıştır?
- A-) Herkes maçın sonucunu merak ediyordu.
- B-) Yalancının mumu bu defa yatsıya kadar bile yanmadı.
- C-) Kitabın arkasında güzel bir yazı vardı.
- Cevap D-) İstediğiniz ne varsa hepsi sizin olsun.
- E-) Toplantının gündemini merak ediyorlardı.
- Aşağıdakilerin hangisinde soru eki “-mı / -mi” “Sana söylediklerimi yaptın mı sınavı geçersin.” cümlesindekiyle aynı görevde kullanılmıştır?
- A-) Bu iş illa böyle mi bitmeliydi?
- Cevap B-) Reçeteyi doğru uyguladı mı hastalıktan kurtulur.
- C-) Bunları kimseye anlattın mı?
- D-) Sana bir tokat attım mı anlarsın ne olduğunu.
- E-) Çetin mi çetin bir kişiliğe sahipti.
- “-le / -la” eki aşağıdakilerin hangisinde “Havaların ısınmasıyla sobalar kaldırıldı.” cümlesindekiyle aynı anlamda kullanılmıştır?
- Cevap A-) Kapıların açılmasıyla itiş kakış herkes içeri doluştu.
- B-) O kadar servetle yine de o ihaleyi alamadı.
- C-) Öğrenciler anlatılanları ilgiyle dinlediler.
- D-) Birinci sınıf öğrencileri genellikle anneleriyle okula gelirler.
- E-) Erzurum’la Erzincan arası 180 kilometredir.
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "-den" eki diğerlerinden farklı bir görevde kullanılmıştır?
- Cevap A-) Öyle ağlarım ki kendime, sen benden gittin gideli.
- B-) Gelecek ay bu evden de taşınmış olacağız.
- C-) Sarkıtlardan süzülen damlaları izledikçe geçmişe dönüyorum.
- D-) Evden çıkarken anahtarını almayı unutma.
- E-) Uçak yarın Ankara'dan havalanacak.
- Aşağıdaki dizelerin hangisinde hem yapım hem de çekim eki almış bir sözcük vardır?
- A-) Ne hasta bekler sabahı
- Cevap B-) Yokluğunda buldum seni
- C-) Bırak vehmimde gölgeni
- D-) Gelme artık neye yarar
- E-) Gelsen neye gelmesen neye yarar
- "Kardeşimin yüzünde ben çıkmış."
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcüğün sesteşi bulunmaktadır?
- A-) Çarşafların yüzü eskimiş değişmeliyiz.
- Cevap B-) Bugün deniz dalgalı, yüzmeye gitme!
- C-) Onda yüz yok ki astarı olsun.
- D-) Sikkelerin bir yüzünde aslan şekli var.
- E-) Ey güzel! Yüzün sanki amber çiçeği
- Ete kemiğe büründüm, Yunus diye göründüm.
Yukarıdaki mısrada kök durumunda kaç sözcük vardır?
- A-) 1
- B-) 2
- C-) 3
- Cevap D-) 4
- E-) 5
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden fazla birleşik sözcüğe yer verilmiştir?
- A-) Duyan duysun bilen bilsin böyledir bizim sevdamız.
- B-) Ağlasam bugün toprak çatlar utancından
- Cevap C-) Niçin baktın ona şöyle, derdin nedir durma söyle
- D-) Hastane önünde incir ağacı, doktor buldu bana ilacı
- E-) Ben de kurban olayım yârin fidan boyuna
- Aşağıdakilerden hangisi Türkçede ortak köke örnek değildir?
- A-) Yarış
- B-) Dik
- C-) Şiş
- Cevap D-) Laf
- E-) Tat
- I.Kan
II.Göz
III.Pek
IV.Tepe
Yukarıda verilen kelimelerden hangisi ya da hangileri isim köklüdür?
- A-) Yalnız I
- B-) Yalnız II
- C-) Yalnız III
- D-) I,II ve III
- Cevap E-) I,II,III ve IV
Unite 8
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük mecaz anlamıyla kullanılmıştır?
- A-) Gelecek hafta yapılacak toplantıda bu konu görüşülmelidir.
- B-) Az sonra içeri beyazlar içerisinde bir gelin girdi.
- C-) Annesi, çocuğun uyku probleminden bahsediyordu.
- Cevap D-) Boş sözlerle bugüne kadar zar zor geldik işte.
- E-) Patronla görüşmek ve zam istemek istiyordu.
- Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisi gerçek anlamda kullanılmıştır?
- A-) Geminin burun kısmında ciddi bir hasar oluşmuştu.
- B-) Hamur makinesinin kolu kırılınca o gün ekmek çıkmadı.
- C-) Düğünde üç el silah sıkılınca herkes kaçışmaya başladı.
- Cevap D-) İri gövdesinin ardında yumuşacık bir kalbi vardı.
- E-) Koltukların yüzü eskiyince koltuklar depoya indirildi.
- Aşağıdakilerin hangisinde bir terim kullanılmıştır?
- Cevap A-) Türkiye’de yürütme görevi hükûmetindir.
- B-) Özgürlükler temelinde yeni bir yapı kurulmalı.
- C-) Sanat ile bilim arasında ciddi farklar bulunmaktadır.
- D-) Bilim adamının tarafsızlığı ne kadar mümkün olabilir ki?
- E-) Sanatın ham maddesi duygudur.
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde somut anlamlı bir sözcük soyut anlam ifade etmektedir?
- A-) Karikatür hazırlamak ciddi entelektüel bilgi gerektirir.
- Cevap B-) Başarısızlığımızda acaba birilerinin parmağı mı var?
- C-) Kafasından geçenleri sadece kendisi bilirdi.
- D-) Çocukluk, ömrün en neşeli zaman dilimidir.
- E-) Hiçbir şeyden korkmayan cesur bir adamdı.
- Ne olursa olsun bu işi bitireceğim.
Bu cümleye altı çizili sözün kattığı anlam aşağıdakilerin hangisinde vardır?
- A-) Bütün hakikatler gün yüzüne çıktı.
- Cevap B-) Düğüne mutlaka geleceğim.
- C-) Hiç vakit kaybetmeden yola koyulduk.
- D-) Bunların hiçbirini ben söylemedim.
- E-) Eşyaların tamamı selden zarar gördü.
- Gelir gelmez odasına geçti.
Bu cümlede altı çizili sözün kattığı anlam aşağıdakilerin hangisinde vardır?
- A-) Olur olmaz işlerle uğraşmandan sıkıldım.
- B-) Belli belirsiz konuşmalardan çok sıkıldım.
- Cevap C-) Yastığa başını koyar koymaz uyurdu.
- D-) Zamanlı zamansız gelişleriyle meşhurdu.
- E-) Bilir bilmez her söze karışırdı.
- I. Hafif hafif bir rüzgâr esiyordu.
II. Hemen hemen işi bitirdik.
III. Zaman zaman yağmur yağıyordu.
IV. Aşağı yukarı sekiz ayı kaldı.
V. Ara sıra iş yerine uğrardı.
Bu cümlelerde altı çizili sözcükler birbirine yakın olma durumuna göre gruplandırıldığında hangisi dışarıda kalır?
- Cevap A-) I
- B-) II
- C-) III
- D-) IV
- E-) V
- Bu ağrıyı çok çok on gün daha çekersin.
Altı çizili kelime grubunun cümleye kattığı anlam aşağıdakilerden hangisidir?
- A-) Oldum olası bu işlerden hiç anlamam.
- B-) Hemen hemen askerliği bitti.
- C-) Oldu olacak istifa da etseydin.
- D-) Kendimi bildim bileli yumurta yemem.
- Cevap E-) Bu araba olsa olsa bir tondur.
- Çekmek kelimesi aşağıdakilerden hangisinde gerçek anlamda kullanılmamıştır?
- A-) Askerî teçhizat kağnılarla çekiliyordu.
- B-) Sınıf rahatsız olmasın diye kapıyı yavaşça çekti.
- C-) Balıkçılar ağları yavaşça çekmeye başladılar.
- Cevap D-) Kimseye çaktırmadan bizim bütün depoyu çekmiş.
- E-) Eskimiş bayrağın ipini yere doğru çektiler.
- Bir tatil dönüşü evinin kapısını açmak için elini cebine attığı anda, herkesi bir gün kavrayacak olan karanlık onu da kavradı.
Bu cümle ve onu oluşturan sözcükler için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
- A-) “attığı” sözcüğü, başka bir sözcüğün anlamca yerini tutmuştur.
- B-) “kavradı” sözcüğü gerçek anlamı dışında kullanılmıştır.
- C-) “karanlık” sözcüğü gerçek anlamının dışında kullanılmıştır.
- D-) “elini cebine atmak” bu cümlede deyim olarak kullanılmıştır.
- Cevap E-) “elini” sözcüğü gerçek anlamının dışında kullanılmıştır.
- I. Çocukluğumun en güzel anıları birden aklıma geldi.
II. Çocuklarının bir yetişkin gibi davranmasına öylesine şaşırıyordu ki…
III. İçimden bir an çocukluğumun geçtiği sokaklarda yürümek geldi.
IV. Giderken ansızın dönüp yaşlı gözleriyle bize baktı.
Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangi ikisinde altı çizili sözcükler anlamca en yakındır?
- A-) I ve II
- Cevap B-) I ve IV
- C-) II ve III
- D-) II ve IV
- E-) III ve IV
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde mecaz anlamlı sözcük kullanılmamıştır?
- A-) Soğuk memleketin sıcak türküleriyle büyüdüm ben.
- B-) Benden bilgi sızdırmak için benimle samimi olmaya çalıştığını çok geç fark ettim.
- C-) Katıldığımız etkinlikten aklımızda kalan en güzel şey, çocukların yüreklerimizi ısıtan gülümsemesiydi.
- D-) Ne zaman bu yollardan geçsem bir ozanın yanık sesi çınlar kulaklarımda.
- Cevap E-) Kara gözleriyle etrafına baktı ve kalabalık caddeye doğru ilerledi.
- Aşağıdakilerden hangisi yakın anlamlı kelimelerin tekrarıyla oluşan bir ikileme değildir?
- A-) Doğru dürüst
- B-) Ağrı sızı
- Cevap C-) Enine boyuna
- D-) Sorgu sual
- E-) Yer yurt
- Anlatıma akıcılık ve zenginlik kazandırmak için birden fazla sözcükten en az birinin gerçek anlamından uzaklaştırılmasıyla oluşturulmuş söz gruplarına ne ad verilir?
- Cevap A-) Deyim
- B-) Atasözü
- C-) Kalıp söz
- D-) İkileme
- E-) Argo
- Aşağıdakilerden hangisinde zıt anlamlı kelimeler bir arada verilmemiştir?
- A-) Yakın-Uzak
- Cevap B-) İleri-Yukarı
- C-) İleri-Geri
- D-) Kolay-Zor
- E-) Az-Çok
Unite 9
- Aşağıdaki cümlelerde veya dizelerde kullanılan ikilemelerden hangisi cümleye abartma anlamı katmıştır?
- A-) Ağır ağır çıkacaksın bu merdivenlerden
- B-) Türkülerde tüter dağ dağ, yayla yayla / Köyümüz köylümüz türkülerimiz
- Cevap C-) Şu yalan dünyaya geldim geleli / Tas tas içtim ağuları sağ iken
- D-) Önünde sonunda benim elime düşeceksin
- E-) Her yer vıcık vıcık çamurdu
- Ağşağıdakilerden hangisi "kalıp / ilişki sözlerin" özelliklerinden biri değildir?
- A-) Bu sözler ekleme ve çıkarma yapılamayan, değiştirilemeyen türden dil birimleridir.
- B-) Genellikle cümle veya kelime öbeği dizilişiyle var olurlar.
- C-) Kimi cümle ve kelime öbeği türlerinde yer alırlar.
- Cevap D-) Bu tür sözlerde kelimelerin yer değiştirmesi anlamda değişmeye neden olmaz.
- E-) Az sayıda kelimeden oluşurlar.
- Aşağıdaki atasözlerinden hangisinde "bir başkasının hakkında hüküm verme" gerekçesi vurgulanmıştır?
- A-) Bülbülü altın kafese koymuşlar “Ah vatanım!” demiş.
- B-) Sabreden derviş muradına ermiş.
- Cevap C-) Tarlada izi olmayanın harmanda yüzü olmaz.
- D-) Tembele iş buyur sana akıl öğretsin.
- E-) Ağlamayan çocuğa meme vermezler.
- Aşağıdaki atasözlerinden hangisi ölçülü ve kafiyeli olarak söylenmiştir?
- Cevap A-) At ölür meydan kalır, yiğit ölür şan kalır.
- B-) Deveye boynun eğri demişler; nerem doğru ki demiş.
- C-) Bol bol yiyen, bel bel bakar.
- D-) Akıllı düşman, akılsız dosttan hayırlıdır.
- E-) Kaynayan kazan kapak tutmaz.
- Aşağıda deyimlerle ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
- A-) Belli bir durum ve olayı anlatmada kullanılırlar.
- B-) En az iki sözcükten oluşurlar.
- C-) Deyimler çekim ekleri vasıtasıyla çekimlenebilir.
- Cevap D-) Deyimlerde sözcükler hep gerçek anlamlarıyla kullanılırlar.
- E-) Deyimler kısa özlü ifadelerdir.
- “Dolu küpün sesi çıkmaz.” atasözünde anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
- Cevap A-) Bilen kişi her yerde konuşmaz.
- B-) Karnı tok olan konuşmaz.
- C-) İçi doldurulan nesne ses çıkarmaz.
- D-) Cahil insan sessiz kalır.
- E-) Sıkıntılı insanlar her zaman sessizdir.
- “Kapı” sözcüğü, aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim içinde kullanılmamıştır?
- A-) Patrona karşı geldiği için kapı dışarı edileceğini biliyordu.
- B-) Küçük çocuk her gün doksan kapının ipini çekerdi.
- C-) Babam işten çıkınca alacaklılar kapıya dayandı.
- Cevap D-) Odanın kapısına yaslanarak derin bir oh çekti.
- E-) Bütün kapılar tek tek yüzüne kapandı.
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ikileme cümleye "zorlukla" anlamı katmıştır?
- A-) Gece gündüz demeden çalışıyordu.
- Cevap B-) Çamurlara bata çıka yürüyor.
- C-) Yaptığı yanlışı er geç anlayacak
- D-) Bu işte onun da az çok payı var.
- E-) Seninle koşa koşa gitmiştik.
- Aşağıdaki ikilemelerden hangisi diğerlerinden farklıdır?
- A-) Fabrikada işler ağır aksak yürüyor.
- B-) Aldığımız kumaş delik deşikti.
- Cevap C-) Olanlardan az çok haberim var.
- D-) Bir sürü sorgu sualden sonra salıverdiler.
- E-) Sınıfta ses seda kesildi.
- I. Düşünmeden, tutarsız söz söylemek
II. Öç almak
III. Bir işi yapmakta acele etmemek
IV. Ağzında bakla ıslanmamak
Aşağıdakilerden hangisi, yukarıda açıklaması verilen deyimlerden biri değildir?
- A-) Abuk sabuk konuşmak
- B-) Acısını çıkarmak
- C-) Ağırdan almak
- Cevap D-) Ağzı kulaklarına varmak
- E-) Sır saklamayı becerememek
- Aşağıdakilerden hangisi “bir istek bildiren” ilişki söz/kalıp sözdür?
- A-) Senden iyi olmasın.
- B-) Alacağın olsun.
- C-) Tarih tekerrürden ibarettir.
- D-) İyi saatte olsunlar.
- Cevap E-) Sadede gelelim.
- Aşağıdakilerden hangisi “konuşanı ve dinleyeni yüceltme" bildiren bir kalıp sözdür?
- A-) Hoşça kal.
- B-) Alacağın olsun.
- C-) Her şey olacağına varır.
- D-) Görüşmek üzere.
- Cevap E-) Sözünü balla kestim.
- “Akıl kârı olmamak” deyiminin doğru karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?
- A-) Çok cahil olmak
- B-) Kötülük yapmak
- C-) Beğenmemek
- Cevap D-) Akıllı bir kişinin yapacağı iş olmamak
- E-) Kolayca şeytana uymak
- Aşağıdaki atasözlerinden hangisinde deyim kullanılmamıştır?
- A-) Isıracak it dişini göstermez.
- B-) Ne ekersen onu biçersin.
- C-) Gözden ırak olan gönülden de ırak olur.
- D-) Etek öpmekle ağız aşınmaz.
- Cevap E-) At ölür meydan kalır, yiğit ölür şan kalır.
- Aşağıdaki atasözlerinden hangisi aynı veya yakın anlamlıdır?
- A-) Dost ile ye iç; alışveriş yapma/Bugünün işini yarına bırakma.
- B-) Fazla mal göz çıkarmaz./Azıcık aşım, kaygısız başım.
- C-) İyilik eden iyilik bulur./İyilikten maraz doğar.
- D-) Damlaya damlaya göl olur./Taşıma suyla değirmen dönmez.
- Cevap E-) Mum dibine ışık vermez./Terzi kendi söküğünü dikemez.
- Aşağıdaki ikilemelerden hangisi kuruluşu yönüyle diğerlerinden farklıdır?
- A-) Yamru yumru
- B-) Eğri büğrü
- C-) Eski püskü
- D-) Yırtık pırtık
- Cevap E-) Ev bark
- Aşağıdaki ilişki sözlerin hangisi diğerlerinden farklıdır?
- Cevap A-) İyi saatte olsunlar.
- B-) Yediğin içtiğin senin olsun gezdiğin gördüğün yerleri anlat.
- C-) Ölülerin ardından kötü söz söylenmez.
- D-) Küçüklerin gözlerinden büyüklerin ellerinden öperim.
- E-) Ayıptır söylemesi.
- Aşağıdaki ilişki sözlerden hangisi diğerlerinden farklıdır?
- A-) Sadede gelelim.
- Cevap B-) Baş üstüne
- C-) Bize de buyurun.
- D-) Gereğini arz ederim.
- E-) Bana müsaade
- Aşağıdakilerden hangisi zıt anlamlı kelimelerden oluşan bir ikileme değildir?
- A-) İleri geri
- B-) Az çok
- Cevap C-) Çer çöp
- D-) Bata çıka
- E-) Büyük küçük
- “Dolu küpün sesi çıkmaz” atasözünde anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
- Cevap A-) Bilen kişi her yerde konuşmaz.
- B-) Karnı tok olan konuşmaz.
- C-) İçi doldurulan nesne çıkarmaz.
- D-) Cahil insan sessiz kalır.
- E-) Sıkıntılı insanlar her zaman sessizdir.
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim, açıklamasıyla birlikte verilmemiştir?
- Cevap A-) Bu da benim kulağıma küpe olsun, seninle tüm bağlarımı koparıyorum.
- B-) Kuzenim aile şirketlerinin yönetimini üstlendi, dizginleri ele aldı artık.
- C-) Amcası, kasabada cimriliğiyle bilinir; eli sıkıdır.
- D-) Bu işi benden başka yapacak kimse olmadığı için iş başa düştü.
- E-) Küçücük elleriyle yaptığı çizimler herkeste şaşkınlık ve hayranlık uyandırdı, çocuk herkese parmak ısırttı.
- Aşağıdaki ikilemelerden hangisi oluşum yönüyle diğerlerinden farklıdır?
- A-) İşlerini yarım yamalak yaptığı için, patronu onu herkesin içinde azarladı.
- B-) Akrabalar bayramda cümbür cemaat bize gelince bu bayram evde oturmak zorunda kaldık.
- C-) Yırtık pırtık kıyafetlerine ve çevresinin meraklı bakışlarına aldırmadan herkese güzel bir ders verdi.
- D-) Atandığım köye giderken eğri büğrü yolların yanındaki cılız ağaçlar karşıladı beni.
- Cevap E-) Onun nasıl bir yalancı olduğunu dünya âlem biliyordu.
- Aşağıdakilerden hangisi deyime örnek değildir?
- A-) Kara gün dostu
- B-) Korktuğum başıma geldi
- C-) Bir Köroğlu bir Ayvaz
- Cevap D-) Bol bol yiyen, bel bel bakar
- E-) Biçilmiş kaftan
- Aşağıdakilerden hangisi eksiz ikilemeye örnek değildir?
- A-) Ses seda
- B-) Estek köstek
- C-) Gele gide
- D-) Fıldır fıldır
- Cevap E-) Ancak ve ancak
Unite 10
- Aşağıdakilerden hangisi "vurgu" kavramı ile ilgili özelliklerden biri değildir?
- A-) Vurgu, konuşurken bir hece üzerine düşen hava şiddeti veya soluk baskısıdır.
- Cevap B-) Vurgu, söz içinde bir heceyi, bir kelimeyi diğerlerine göre daha alçak ses tonuyla, söyleyiş süresini uzatarak öteki hece ya da kelimelerden daha az belirgin bir biçimde söyleme işlemidir.
- C-) Vurgu, konuşurken bir hece üzerine düşen hava şiddeti veya soluk baskısı olarak da tanımlanır.
- D-) Türkiye Türkçesinde vurgu, cümlenin diziliş biçimiyle olduğu kadar konuşanın ruh hâli ile de yakından ilgilidir.
- E-) Vurgunun konuşmadaki en önemli fonksiyonu konuşmayı tekdüzelikten kurtararak söze duygu ve ahenk katmasıdır.
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yer bildiren kelime vurgulu söylenmiştir?
- Cevap A-) Bugün arkadaşımla kütüphanede çalıştım.
- B-) Bugün okula Ahmet gelmedi.
- C-) Nehir kenarında büyük bir ağaç vardı.
- D-) Yarın Ankara'ya uçakla gideceğiz.
- E-) Erzurum Türkiye'nin en soğuk ilidir.
- "Dün akşam evin bahçesinde kimi gördün?" cümlesinde vurgu hangi kelime üzerindedir?
- A-) Dün
- B-) Akşam
- C-) Bahçesinde
- Cevap D-) Kimi
- E-) Evin
- Dilimizde bulunan Arapça- Farsça kökenli bazı kelimelerde uzun heceler vardır. Uzun seslerde istisnai bir durum olarak vurgu, uzatılan hece üzerinde görünür.
Aşağıdaki kelimelerden hangisi buna bir örnek olamaz?
- A-) Mücadele
- B-) Kâtip
- C-) Şair
- D-) Zeki
- Cevap E-) Kaya
- Aşağıdaki dizelerin hangisinde şiddet vurgusu vardır?
- A-) Fersiz gözlerimi dağlama gurbet
- B-) Sessizlik içinde çağlama gurbet
- C-) Ne söylemez akan suların dili
- D-) Bir öğretmen gördüm çocukların başında
- Cevap E-) Zafer ırak mı? dedim; Aha diyordu
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ”yer” kavramı daha çok vurgulanmıştır?
- A-) İşçiler, sabahtan beri çalışıyorlardı.
- Cevap B-) Her hafta sonu köyümüze giderdik.
- C-) Kaybolan ehliyetimi arkadaşım bulmuş.
- D-) Bir saattir çalışma masasını düzenliyor.
- E-) Akşamki maça Ali de katılacak.
- Konuşma esnasında sözcükler ve sözcükleri oluşturan seslerin ifadesi hep aynı düzeyde olmaktan ziyade duruma, ifadeye duyguya göre alçalıp yükselir. Buna ………… denir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
- A-) vurgu
- B-) ünsüz benzeşmesi
- C-) ulama
- D-) ünlü daralması
- Cevap E-) tonlama
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük vurguludur?
- A-) Sana yapılanları hatırla.
- Cevap B-) Bekleme arkasına bakmadan gidenleri.
- C-) Karanlıkta uyumayı çok severim.
- D-) Azar azar çayını yudumladı.
- E-) Evin kapısını açık unutmuştu.
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde vurgu yüklem üzerindedir?
- A-) Evler bir süre sonra eskimeye başladı.
- B-) Okuldan çıkınca apar topar eve vardı.
- Cevap C-) Görmektir insana verilen en önemli organ.
- D-) Hocamızın şiir okuyuşu hepimizi büyüler.
- E-) Adam ekmekleri hep büfeden alıyordu.
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde vurgu altı çizili sözcüğün üzerindedir?
- A-) Sıkıntılı günler çok uzaklarda kaldı.
- B-) Evin kapısını sürekli hızlı kapatıyordu.
- C-) Anlayıp dinlemeden her şeye karışma.
- D-) Babam evimizin direğidir.
- Cevap E-) Beklemek, beklenen kadar değerleniyor bazen.
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde vurgu, zaman kavramı üzerindedir?
- A-) Dün beni Melis okulda beklemiş.
- B-) Melis, dün okulda seni beklemiş.
- C-) Dün okulda seni Melis beklemiş.
- Cevap D-) Okulda Melis, seni dün beklemiş.
- E-) Okulda seni Melis beklemiş.
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir eylemin nasıl yapıldığı vurgulanmıştır?
- Cevap A-) Okuldan çıkınca eve hızlıca giderim.
- B-) Arkadaşına kalem hediye etti.
- C-) Dün beni Özge aramış.
- D-) Pazar günü sinemaya gideceğiz.
- E-) Annem yarın akşam gelecekmiş.
- Türkçe kelimelerde vurgu genellikle son hecede bulunur.
Aşağıdakilerin hangisinde buna aykırı bir durum vardır?
- A-) Getirdim
- Cevap B-) Benimle
- C-) Sizlerden
- D-) Kurtuluş
- E-) Heyecanlı
- Aşağıdaki kelimelerden hangisi vurgu yönünden diğerlerinden farklıdır?
- Cevap A-) Fransızca
- B-) Teyze
- C-) Erzurum
- D-) Hâriç
- E-) Masalar
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde vurgu, zaman kavramı üzerindedir?
- Cevap A-) Okula Ahmet otobüsle dün gitmiş.
- B-) Ahmet okula dün otobüsle gitmiş.
- C-) Otobüsle okula dün Ahmet gitmiş.
- D-) Ahmet dün otobüsle okula gitmiş.
- E-) Dün Ahmet okula otobüsle gitmiş
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde öznenin yaptığı işten etkilenen bir öge vurgulanmıştır?
- A-) Annemin hastalığında kardeşimi okula babam götürdü.
- Cevap B-) Pervasız hareketleri ve tavırları hepimizi üzüyordu.
- C-) Yaptığının sonuçlarını sana sabah anlatacağım.
- D-) İkramiye kazandığını radyodan öğrenmiş.
- E-) Yatağını sobalı odaya taşımış.
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde vurgu, zaman üzerindedir?
- A-) Ahmet, yarın akşam uçakla Ankara’ya gidecek.
- B-) Yarın akşam uçakla Ankara’ya Ahmet gidecek.
- Cevap C-) Ahmet, Ankara’ya uçakla yarın akşam gidecek.
- D-) Ahmet, yarın Ankara’ya akşam uçakla gidecek.
- E-) Uçakla Ankara’ya yarın akşam Ahmet gidecek.
- "Ovada sıralanan arsaların içinde koca koca binalar hızla yükseliyordu." cümlesinde hangi sözcükte cümle vurgusu vardır?
- Cevap A-) Hızla
- B-) Koca koca
- C-) Binalar
- D-) Arsaların içinde
- E-) Arsaların
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “zaman” vurgulanmaktadır?
- Cevap A-) İki aydır beklediğim diplomam yarın gelecek.
- B-) Tatilde teyzemler bize geleceği için hazırlık yapıyoruz.
- C-) O yıllarda birilerinin bana destek olmasını ne çok isterdim.
- D-) Yurt dışından gelecek olan misafirlerimiz, öğleye burada olur.
- E-) Dedesi, elindeki saati torununun eline tutuşturdu.
- Söz içinde bir heceyi, bir kelimeyi diğerlerine göre daha yüksek ses tonuyla, söyleyiş süresini uzatarak öteki hece ya da kelimelerden daha baskılı ve belirgin bir biçimde söylemeye ne ad verilir?
- A-) Tonlama
- B-) Boğumlama
- C-) Sesletim
- Cevap D-) Vurgu
- E-) Heceleme
- Aşağıdakilerden hangisi vurgu türlerinden biri değildir?
- A-) Cümle vurgusu
- B-) Mısra vurgusu
- C-) Şiddet vurgusu
- D-) Kelime vurgusu
- Cevap E-) Ünsüz vurgusu
Unite 11
- Aşağıdakilerden hangisinde "Türkçede cümle içerisinde anlam yükünü temel olarak taşıyan ögeler" bir arada verilmiştir?
- Cevap A-) Yüklem ve özne
- B-) Yüklem ve nesne
- C-) Yüklem ve dolaylı tümleç
- D-) Özne ve nesne
- E-) Özne ve zarf tümleci
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde dolaylı tümleç yoktur?
- A-) Tolga sinemaya gidiyordu.
- Cevap B-) Ali evi çok dağıtmıştı.
- C-) Ahmet'ten zarar gelmez.
- D-) Babamla evde oturduk.
- E-) Akşam vakti nehirden geçtik.
- Aşağıdakilerden hangisi cümle değildir?
- A-) Okuyordum.
- B-) Sınıfta okuyordum.
- C-) Sınıfta arkadaşımla okuyordum.
- D-) Okumuyordum kütüphanede.
- Cevap E-) Arkadaşımla gezerken.
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde belirtisiz nesne vardır?
- A-) Babam balıkları akvaryumdan çıkardı.
- Cevap B-) Ayşe ekmek almıştı.
- C-) Bana dargın gibi bakıyor.
- D-) Okulun bahçesini ağaçlandırdık.
- E-) Dünyanın nasıl döndüğünü kavrayamamıştı.
- "Nasıl, ne zaman, ne kadar?” soruları yükleme yöneltildiğinde alınan cevap cümlenin hangi ögesini karşılar?
- Cevap A-) Zarf tümleci
- B-) Dolaylı tümleç
- C-) Belirtili nesne
- D-) Belirtisiz nesne
- E-) Özne
- Yakıcı güneşin altında tarlada çalışan işçilerin umutları da onlar gibi yanıyordu.
Yukarıdaki cümlenin ögelerinin sıralanışı hangisinde doğru verilmiştir?
- A-) Dolaylı Tümleç – Nesne – Yüklem – Özne
- B-) Dolaylı Tümleç – Özne – Yüklem – Nesne
- Cevap C-) Özne – Zarf Tümleci – Yüklem
- D-) Dolaylı Tümleç – Yüklem – Özne
- E-) Nesne – Yüklem – Özne
- Ufak bir tepeyi aşan izciler ağaçlıklar arasından geçerek kamp yerine ulaştılar.
Cümlenin ögelerinin sıralanışı aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
- A-) Nesne – Özne – Zarf Tümleci – Yüklem
- B-) Nesne – Özne – Dolaylı Tümleç – Yüklem
- C-) Özne – Dolaylı Tümleç – Zarf Tümleci – Yüklem
- Cevap D-) Özne – Zarf Tümleci – Dolaylı Tümleç – Yüklem
- E-) Nesne – Zarf Tümleci – Dolaylı Tümleç – Yüklem
- Dostları onu kötü gününde yalnız bırakmadılar.
Yukarıdaki cümlenin ögelerinin sıralanışı hangisinde doğru verilmiştir?
- A-) Özne - Dolaylı Tümleç - Yüklem
- B-) Özne - Nesne - Zarf Tümleci - Zarf Tümleci - Yüklem
- Cevap C-) Özne - Nesne - Zarf Tümleci - Yüklem
- D-) Özne - Nesne - Dolaylı Tümleç - Zarf Tümleci - Yüklem
- E-) Özne - Dolaylı Tümleç - Zarf Tümleci - Yüklem
- En zor anlarımda bile yanımda olan dostlarımın beni bugünümde yalnız bırakmayacaklarını sanmıştım.
Yukarıdaki cümlenin ögelerinin sıralanışı hangisinde doğru verilmiştir?
- A-) Zarf Tümleci – Dolaylı Tümleç – Nesne – Yüklem
- B-) Özne – Nesne – Yüklem
- C-) Özne – Nesne – Zarf Tümleci – Yüklem
- D-) Özne – Yüklem
- Cevap E-) Nesne – Yüklem
- Aşağıdaki cümlelerde kullanılan ara sözlerden hangisi farklı bir ögenin açıklayıcısıdır?
- A-) Melis, canımın içi, bugün doğmuştu.
- B-) Oğlum, minik yaramaz, konuşmaya başladı.
- Cevap C-) Okulumda, ikinci evimde, çok mutluyum.
- D-) Kardeşim, akıllı bıdığım, birinci oldu.
- E-) Evime, yuvama, kavuşmama çok az kaldı.
- Sınıftaki sessizliğin devamı dün akşam evde de devam etti.
Bu cümlede aşağıdaki ögelerden hangisi kullanılmamıştır?
- A-) Özne
- B-) Yüklem
- C-) Yer tamlayıcısı
- D-) Zarf tümleci
- Cevap E-) Nesne
- Karışıklığa karşı mücadele vermek yabani otlara karşı mücadele vermeye benzer.
Yukarıdaki cümlenin ögelerinin sıralanışı hangisinde doğru verilmiştir?
- A-) Özne – Nesne – Yer tamlayıcısı – Yüklem
- B-) Özne – Yer tamlayıcısı – Nesne – Yüklem
- Cevap C-) Özne – Yer tamlayıcısı – Yüklem
- D-) Özne – Nesne – Yüklem
- E-) Nesne- Zarf tümleci- Yüklem
- Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak;
Sönmeden yurdumun üstünde tüten, en son ocak.
Altı çizili öge aşağıdakilerden hangisidir?
- A-) Yüklem
- Cevap B-) Özne
- C-) Nesne
- D-) Yer tamlayıcısı
- E-) Zarf tümleci
- “Türkü söyleyen kimdi?” sorusunun cevabı hangi ögeyi bulmaya yöneliktir?
- A-) Yüklem
- B-) Nesne
- Cevap C-) Özne
- D-) Yer tamlayıcısı
- E-) Zarf tümleci
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ögeleri ayırmada yanlışlık yapılmıştır?
- A-) Buraya kadar geldiğiniz için / teşekkür ederim.
- B-) Sorulara şöyle bir göz atıp / kitabı / kapattı.
- C-) Biraz daha rahat yaşamak için / çabalıyordu
- Cevap D-) Vapurdan / çıkarken / onu / fark etmiştim.
- E-) Okuldan çıkarken/ kitabımı unuttuğumu/bana/Ahmet/ söyledi.
- Aşağıdakilerden hangisinde sözde özne vardır?
- Cevap A-) Konular bugün özetlendi.
- B-) Soruyu doğru cevapladı.
- C-) Konuyu yavaşça bize anlattı.
- D-) Kardeşini bizimle tanıştırdı.
- E-) Okula yeni başlayan öğrenciler andımızı ezberledi.
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem isim tamlamasından oluşmuştur?
- A-) Çocuklarla iletişim kurmak zor bir iştir.
- Cevap B-) Günümüzde teknoloji ve bilim, uygarlığın göstergesidir.
- C-) Matematik öğretmenimiz sinirli bir adamdı.
- D-) Hülya’nın uğurlu günü salıymış.
- E-) Gömleğinin rengi ceketine hiç uymamış.
- Savuruyordu dört yana umutlarımızı bir ömürden arta kalmanın hüznü.
Yukarıdaki cümlenin ögelerinin sıralanışı hangisinde doğru sırayla verilmiştir?
- A-) Yüklem – zarf tümleci – nesne – özne
- B-) Yüklem – dolaylı tümleç – zarf tümleci – özne
- Cevap C-) Yüklem – dolaylı tümleç – nesne – özne
- D-) Yüklem – nesne – dolaylı tümleç – özne
- E-) Yüklem – nesne – zarf tümleci – özne
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zarf tümleci vurgulanmıştır?
- Cevap A-) Annemi okuldan çıkınca ararım.
- B-) Arkadaşına kalem hediye etti.
- C-) Dün beni Özge aramış.
- D-) Pazar günü sinemaya gideceğiz.
- E-) Babamla dün akşam maça gittik.
- Aşağıdakilerden hangisi iki ögeli bir cümledir?
- A-) Hayatındaki problemleri çözmeden önce onları anlaman gerekir.
- B-) Onun aniden gidişi bu saf, temiz ailede büyük bir etki bıraktı.
- C-) Vatan toprağının her köşesinde toplum ruhunun yansımaları vardır.
- D-) Türk milleti, geçmişten bugüne sahip olduğu her kutsala sadık kalmıştır.
- Cevap E-) Gurbet mektupları, en saf duyguların, sevgilerin hazinesidir.
- Dünyada yer alan olaylar ve olgular üzerine derinlikli düşünceler, varoluşun felaketimsi çekilmezliğini ve dayanılmazlığını ifşa eder.
Cümlenin ögelerinin doğru sıralanışı aşağıdakilerden hangisidir?
- A-) Nesne / Özne / Zarf Tümleci / Yüklem
- B-) Özne / Dolaylı Tümleç / Zarf Tümleci / Nesne Yüklem
- Cevap C-) Özne / Nesne / Yüklem
- D-) Dolaylı Tümleç / Nesne / Yüklem
- E-) Nesne / Özne / Yüklem
Unite 12
- Aşağıdakilerden hangisi kurallı bir isim cümlesidir?
- Cevap A-) Okulumuz, eve birkaç yüz metre uzaklıktaydı.
- B-) Oyundan, sahneye aktarılamayacak bölümleri çıkardık.
- C-) Sanma gidersen gelirim arkandan.
- D-) İncecikten bir yağmur yağıyordu yollara.
- E-) Kitaplarımı güzelce ciltledim.
- Aşağıdakilerden hangisi bir isim cümlesidir?
- A-) Bütün gece yağmurda dolaştım.
- B-) Seni gördüm sokakta koşarken.
- C-) Okuyordu güzel sesiyle şiiri.
- Cevap D-) Seninle geçirdiğimiz günler ne kadar güzeldi.
- E-) Her gün yeni bir işe koyulurdu.
- Aşağıdakilerden hangisi kurallı bir cümledir?
- A-) Bütün gün düşündüm yalnızlığımı ve çaresizliğimi.
- Cevap B-) Komiser, elli yaşlarında, babacan, güler yüzlü bir adamdı.
- C-) Karda gezip izini belli etmeyen bir tilkidir o.
- D-) Muhabbet bir Köroğlu’dur artık.
- E-) Boş değil ettiğin niyaz.
- Aşağıdakilerden hangisi eksiltili bir cümledir?
- Cevap A-) Dar günümde el uzattığınız için teşekkürler.
- B-) İlacını geciktirirsek babaannem keser iflahımızı.
- C-) Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda!
- D-) Kuş kanadıyla selam gönderilir.
- E-) Hâlden bilmiyor kimseler.
- "Arkadaşımın evinde gördüğüm tablolar bana çocukluğumda yaşadığım yerleri bütün ayrıntılarıyla anımsattı." ifadesi yüklemin cümledeki yerine göre nasıl bir cümledir?
- A-) Devrik cümle
- B-) Eksiltili cümle
- Cevap C-) Kurallı cümle
- D-) Fiil cümlesi
- E-) İsim cümlesi
- Aşağıdaki cümlelerden hangisi yükleminin yerine göre diğerlerinden farklıdır?
- A-) Soldum gün yüzü görmemiş bir çiçek gibi.
- B-) Ellerimi arkadan bağladım kimse görmeden.
- Cevap C-) İnsan yeryüzünün hastalığıdır.
- D-) Kol kanat gerdim ben sana her düştüğünde.
- E-) Dildir insanın başına bela olan.
- I. Eylem
II. İsim
III. Zarf
IV. Zamir
“Kalpler kırılınca eller bir mana ifade etmez.” cümlesi yukarıdaki cümle çeşitlerinden hangisi ya da hangilerinin kapsamına girer?
- A-) Yalnız I
- B-) Yalnız II
- C-) I ve II
- Cevap D-) I ve IV
- E-) I, II ve III
- “Uzanıp sıcacık kuma saatlerce hayal kurmak isterdi” cümlesi yükleminin yerine göre nasıl bir cümledir?
- A-) Devrik
- B-) Birleşik
- C-) Basit
- Cevap D-) Kurallı
- E-) Bağlı
- Eksiltili (Kesik) cümle ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
- A-) Yüklemi kullanılmadığı hâlde yargı bildiren cümlelerdir.
- B-) Eksiltili cümleler iyi kurulmak ve yerinde kullanılmak şartıyla anlatıma güç kazandırır, özlülük sağlar.
- C-) Karşılıklı konuşmalarda da eksiltili yapılar sıklıkla kullanılır.
- D-) Olasılık, kesinlik gibi özel anlamlar katmak amaçlanmadığında ek eylem kullanılmaz; cümle eksiltili özellik kazanır.
- Cevap E-) Eksiltili cümlede her zaman bir gizli özne bulunur.
- Türkçede cümleler yüklemin türüne göre isim ve fiil cümlesi olarak iki gruba ayrılmaktadır. Fiil cümleleri olumsuzluk ekleri (-ma, -me) ile olumsuz şekle dönüştürülürken; isim cümleleri “değil” kelimesi ile olumsuz hâle getirilmektedir.
Aşağıdaki cümlelerden hangisi bu kurala örnek teşkil etmez?
- A-) Dün akşam da geç saate kadar gelmedi.
- B-) Senin adın Mahmut değil.
- C-) İstemem eksik olsun.
- Cevap D-) Kolları bileklerine kadar çamura saplanmıştı.
- E-) Sana tavsiyem gece geç saatte yemek yeme.
- Aşağıdakilerden hangisi yüklemine göre cümle çeşitlerinden biri değildir?
- Cevap A-) Zarf
- B-) Kurallı
- C-) Devrik
- D-) Kesik
- E-) İsim
- “Gözleri aşka gülen taze söğüt dalısın.” cümlesinin yüklemi, çeşidine göre aşağıdakilerden hangisidir?
- Cevap A-) Ad
- B-) Eylem
- C-) Zarf
- D-) Zamir
- E-) Sıfat
- Aşağıdaki cümlelerin hangisi devrik isim cümlesidir?
- A-) Kardeşi çok tatlı bir çocuktu.
- B-) Herkesi yemeğe davet etmişti.
- Cevap C-) Her şeyiyle bir mucizeydi hayat.
- D-) Bizi tanımayanlar uzaktan gelenlerdi.
- E-) Seni bilmeyenler belki inanır.
- Aşağıdakilerden hangisi bir isim cümlesi değildir?
- A-) Aldığımız biberlerin hepsi acı.
- B-) Bu, yıkanınca dağılan bir boya.
- C-) Ne heyecanlı bir güreş!
- Cevap D-) Sen de tat bu güzel tatlıdan.
- E-) Sonucu kötü bir savaş bu.
- Aşağıdakilerden hangisi eylem cümlesidir?
- A-) Bu onun son konuşmasıydı.
- Cevap B-) Bu konuda hiç laf etmezdi.
- C-) Nelerdir o inanacağımız, bağlanacağımız doğrular?
- D-) Gözleri ışıl ışıldı.
- E-) Sanatsal eylemin ilk koşulu algılamaktır.
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem, ek eylem almamıştır?
- Cevap A-) Şiir bizi bir iklimden diğerine götürür.
- B-) Ozan, rapor yazan kimse değildir.
- C-) El ne kadar hünerli olursa olsun, ona hükmeden kafadır.
- D-) İnsanı ayakta tutan tek şey mutluluktur.
- E-) Şiir düşüncenin duyguya dönüşmüş şeklidir.
- ‘’Su öylesine neşeli akıyordu ki insanın ruhu âdeta su yüzeyindeki köpükle dans ediyordu.’’ cümlesi yükleminin yerine göre nasıl bir cümledir?
- A-) Birleşik
- B-) Basit
- Cevap C-) Kurallı
- D-) İsim
- E-) Devrik
- I. Kurallı
II. Birleşik
III. Basit
IV. Devrik
Türk Dili dersinde cümle çeşitleri ünitesine çalışan Nazlı, yüklemi yerine göre incelemek istemektedir. Nazlı yukarıdakilerden hangisini ya da hangilerini kullanırsa yüklemi yerine göre doğru incelemiş olur?
- A-) Yalnız I
- B-) I ve II
- C-) I, III ve IV
- Cevap D-) I ve IV
- E-) I, II, III ve IV
- ………… cümle, yüklemi kullanılmadığı hâlde yargı bildiren cümlelerdir.
Cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
- A-) Devrik
- Cevap B-) Eksiltili
- C-) Kurallı
- D-) Basit
- E-) Sıralı
- Kurallı cümle …………………. cümle olarak da adlandırılmaktadır.
Cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
- A-) Sıradan
- B-) Uygun
- Cevap C-) Düz
- D-) Alışkın
- E-) Kapalı
- “Sudan sebeplerle beni terk edemezsin.” cümlesi yüklemin türüne göre aşağıdakilerden hangisidir?
- A-) İsim
- B-) Sıfat
- Cevap C-) Eylem
- D-) Zarf
- E-) Zamir
- Aşağıdakilerden hangisi “eylem (fiil) cümlesi” değildir?
- A-) Şampiyon sporcu, bayrağımızı farklı ülkelerde dalgalandırmayı başardı.
- Cevap B-) O gece kâbustan uyandığından beri benzi soluktu.
- C-) Hediye götürdüğümüz öğrenciler, kendilerine özel paketleri açınca çok neşelendiler.
- D-) Beni hiç beklemediği bir anda karşısında görünce şaşırdı.
- E-) O gün kasabadan evimize çok geç saatlerde vardık.
- Türkçenin Grameri isimli eser aşağıdakilerden hangisine aittir?
- A-) Zeynep Korkmaz
- B-) Günay Karaağaç
- Cevap C-) Tahsin Banguoğlu
- D-) Leyla Karahan
- E-) Efrasiyap Gemalmaz
- Aşağıdakilerden hangisi kurallı bir cümledir?
- A-) Bütün gün düşündüm yalnızlığımı ve çaresizliğimi.
- B-) Karda gezip izini belli etmeyen bir tilkidir o.
- C-) Boş değil ettiğin niyaz.
- Cevap D-) Sabahları burası sessiz olur.
- E-) Hâlden bilmiyor kimseler.
Unite 13
- Aşağıdaki cümlelerden hangisi yapı bakımından olumsuz olduğu hâlde soru yolu ile olumlu anlam kazanmıştır?
- A-) Bugün derse neden gelmedin?
- B-) Kapıyı çalanı niçin bana söylemedin?
- C-) Doktor içeride mi?
- Cevap D-) Bana yalvaran sen değil miydin?
- E-) Niçin bu kadar geç kaldınız?
- Aşağıdakilerden hangisi biçimce olumsuz anlamca olumlu bir cümledir?
- A-) Gerçek belirince yalan ortadan kalkar.
- B-) Dedesi iyi bir insan değildi.
- C-) Her güzel görünen iyi değildir.
- D-) Para ile satın alınan sadakat, daha fazla para ile de satılır.
- Cevap E-) Nasıl cevap vereceğini bilmiyor değildi.
- Aşağıdakilerden hangisi sıralı birleşik cümledir?
- Cevap A-) Bana ulaşmak için önce telefon etmiş, sonra biriyle haber yollamış, olmayınca kendisi gelmek zorunda kalmıştı.
- B-) Balığın yanına bir de salata yaptık mı ziyafet hazır.
- C-) Akıllı düşman, akılsız dosttan yeğdir.
- D-) Düşüncelerini bana aktararak kendi yolunu belirlemeye çalışıyordu.
- E-) Daha önce bu soruyu sorsa idi şimdi bu tuzağa düşmeyecekti.
- Aşağıdakilerden hangisi birleşik cümle çeşitlerinden biri değildir?
- A-) Şartlı birleşik cümle
- B-) Ki’li birleşik cümle
- C-) İç içe birleşik cümle
- D-) Girişik birleşik cümle
- Cevap E-) De'li birleşik cümle
- Aşağıdakilerden hangisi şartlı birleşik cümledir?
- A-) Bu kadar işi tek başına yapmak zor olabilir.
- Cevap B-) Beni ne kadar erken ararsan sana o kadar yardımcı olabilirim.
- C-) Duydum ki unutmuşsun gözlerimin rengini.
- D-) Dostu ağırlamak, düşmanı ağırlamaktan çok zordur.
- E-) Konuşmayı erken öğrendim ama susmayı öğrenmem için yaşlanmam gerekti.
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “bağımlı sıralı” bir yapı söz konusudur?
- A-) Bize gelirsen beraber gideriz.
- Cevap B-) Sen ödevlerini yap, sonra dışarı çık.
- C-) Ahmet sana bakıyordu, sen görmüyordun.
- D-) O kadar güzeldi ki, size anlatamam.
- E-) Beni anlayan kimse yoktu.
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru sormak değil, bilinen bir şeyi vurgulamak söz konusudur?
- A-) Nereye gideceğinize karar verebildiniz mi?
- B-) Bu yıl okulun başarısı nasıl?
- C-) Kiminle konuştuğumu biliyor musun?
- D-) Kimi aramayı düşünüyorsunuz?
- Cevap E-) Hangimiz sohbet etmeyi sevmeyiz?
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yan cümlecik temel cümlenin nesnesidir?
- A-) Dizeler, ruhumuza seslenen notalar zinciridir.
- B-) Kanunun hüzün veren sesi kulaklarımda çınladı.
- C-) Yurdundan uzaklara düşmüş minik kuş gibiydi.
- Cevap D-) Duygularımı canlandıran bir ses duyuyorum.
- E-) Bizi gören çocuklar, minik kollarıyla boynumuza atıldılar.
- Aşağıdakilerden hangisi, öznesi ortak bir sıralı cümledir?
- A-) Radyo çalışıyor; oturanlar onu ilgiyle dinliyorlardı.
- B-) Evden sessizce çıktık; sokakta lambalar yanmıyordu.
- Cevap C-) Konuşa konuşa geldiler; evin önünde durdular.
- D-) Kentin güneyine bakıyorum; evler sisten gözükmüyor.
- E-) Gürültüler artıyor; kimse kimseyi duymuyordu.
- Aşağıdakilerden hangisi bağlı cümleye örnek oluşturmaz?
- A-) Kuşlar uçardı ve doru atlar dört nala giderdi.
- Cevap B-) Duman her tarafı sarmıştı.
- C-) Omzuma başını koyup üzüldü ama asla ağlamadı.
- D-) Uyurgezer bir çocuktu fakat çok da uyanıktı.
- E-) İnanılmaz bir acı duydu bileklerinde ancak bu ilk değildi.
- Aşağıdaki cümlelerden hangisi "mi"li soru cümlesine örnektir?
- A-) Koşabilir mi koşamaz mı bilemiyorum
- Cevap B-) Doğum günün 3 Nisan mıydı
- C-) Şu maçı da aldık mı şampiyonuz
- D-) Ellerimden tuttun muydu hiçbir engel aşılmaz değil evladım
- E-) Şu sınav bitti miydi rahatız
- ‘’Ellerini arkadan bağlamıştı ve beylik tabancası belindeydi.’’ cümlesinin özellikleri aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
- Cevap A-) Olumlu/Bağlı/Kurallı/İsim
- B-) Olumlu/Bağlı/kurallı/Eylem
- C-) Olumlu/Sıralı/Kurallı/İsim
- D-) Olumlu/Bağlı/Devrik/İsim
- E-) Olumsuz/Bağlı/Kurallı/Eylem
- ‘’Doğmazsa güneş yeryüzüne aydınlıklar karanlıkta kalır, dedi.’’ cümlesi yapısına göre aşağıdaki cümle çeşitlerinden hangisine örnektir?
- A-) Bağlı
- B-) Sıralı
- C-) Eylem
- D-) Basit
- Cevap E-) Birleşik
- Girişik birleşik cümleye aşağıdaki cümlelerden hangisi örnek teşkil eder?
- A-) Su, dere yatağında öylece akıp gidiyordu.
- B-) Kuşlar gibi özgürüm artık.
- Cevap C-) Elini bana uzatarak kuyudan çıktı.
- D-) Sönük bir lamba alevi bu aşk.
- E-) Kitabın başında uyuya kalmış.
- Aşağıdakilerden hangisi olumsuz cümleye örnek değildir?
- Cevap A-) Elleri göğsünde bağlı uyuyordu.
- B-) Hiç kimse susturamazdı onu.
- C-) Duramazdı, devam etmek zorundaydı.
- D-) Gözleri görmezdi hiçbir güzelliği.
- E-) Gece boyu uyanık kalır hiç uyumazdı.
- ‘’Şart cümlesi temel cümleyi genellikle şart, zaman, sebep, benzetme gibi anlamlarla tamamlar ve temel cümlenin zarfı olur.’’
Aşağıdaki cümlelerden hangisi verilen bilgiye uygun bir örnek değildir?
- A-) Mutluluk dünyaya yayılırsa sorunlar çözülür.
- B-) Atlar eğerlenirse geziye çıkarız.
- C-) Sular durulursa enkazın boyutunu görürler.
- D-) Bana karşı kin kusmaya devam ederse ölür.
- Cevap E-) Dün neden derse geç kaldın?
- ‘’Gözleri maviydi, elleri bembeyaz ve saçları alabildiğine kumral’’ cümlesinin özellikleri aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
- A-) Olumlu/Sıralı/Kurallı/İsim
- Cevap B-) Olumlu/Bağlı/Kurallı/İsim
- C-) Olumsuz/Sıralı/Kurallı/İsim
- D-) Olumsuz/Bağlı/Kurallı/İsim
- E-) Olumlu/Sıralı/Devrik/İsim
- Aşağıdakilerden hangisi anlamına göre cümle çeşitlerinden biridir?
- A-) Bağlı
- B-) Sıralı
- C-) Basit
- D-) Birleşik
- Cevap E-) Soru
- “O zaman vecd ile bin secde eder varsa taşım.” cümlesinin özellikleri aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
- A-) Kurallı, isim, bağlı, olumlu
- B-) Kurallı, fiil, şartlı birleşik, olumlu
- Cevap C-) Devrik, fiil, şartlı birleşik, olumlu
- D-) Devrik, isim, şartlı birleşik, olumsuz
- E-) Devrik, isim, sıralı, olumlu
- Sıralı cümle için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
- A-) Yalnızca tek yargı bildirir.
- B-) İki veya daha fazla cümle ile kurulur ve tek yargı bildirir.
- C-) Sıralı cümleler, birbirinden virgül veya noktalı virgülle ayrılmaz.
- Cevap D-) Tek başına bağımsız yargı bildiren iki veya daha fazla cümlenin bir anlam bütünlüğü içinde sıralanmasıyla kurulan cümlelerdir.
- E-) İki ayrı cümle birbirine bağlaç ile bağlanır.
- Aşağıdaki cümlelerden hangisi yapısı yönüyle diğerlerinden farklıdır?
- A-) Yazılarımı genellikle geceleri kaleme alırım.
- B-) Gerçek bir sanatçı için yaşam koşullarının bir önemi yoktur.
- Cevap C-) Yazarlıkta özgünlüğü ve doğallığı yakalamak, yazar için kolay bir iş değildir.
- D-) Her sanat yapıtında, sanatçının yaşamından ve düşünce dünyasından izler bulunur.
- E-) Birçok şair, başlangıçta sevdiği yazar ve şairleri taklit etmiştir.
- Aşağıdakilerden hangisi yapısı yönüyle basit bir cümledir?
- A-) Vedalaşmak için terminale gittiğimde otobüs çoktan hareket etmişti.
- B-) Memlekete giderken yolda öğrencilerimle karşılaştım.
- C-) Çok beğendiğim bu köyde bir sene yaşamaya karar verdim.
- Cevap D-) Bazı anıların, bizim için çok özel bir yeri vardır.
- E-) İnsanın bilgisi ve görgüsü kitap okudukça artar.
- Aşağıdaki cümlelerden hangisi nesnesi ortak bağımlı sıralı bir cümledir?
- A-) Bana söylediklerine inanamıyor, neden böyle davrandığını anlamıyordum.
- B-) Sonunda güneş doğdu, muhabbetle bizi selamladı.
- Cevap C-) Meyveleri dalından topladık, kasalara özenle yerleştirdik.
- D-) Yağmur yağınca toprak ıslandı, sokaklar çamura boyandı.
- E-) Aylarca uykusuz kalarak çalıştı, sonunda istediği bölüme yerleşti.
- Türkçede anlamına göre cümlede yüklem ………..-………………-……………. şeklinde olabilir.
Cümlesinde boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
- A-) Olumlu-Olumsuz-Devrik
- B-) Olumsuz-Olumlu-Bileşik
- Cevap C-) Olumlu-Olumsuz-Soru
- D-) Olumlu-Olumsuz-Sıralı
- E-) Olumlu-Olumsuz-Kurallı
- "Girişik, iç içe, şartlı" gibi ifadeler aşağıdakilerden hangisiyle birlikte kullanılır?
- Cevap A-) Birleşik
- B-) Bağlı
- C-) Basit
- D-) Sıralı
- E-) Devrik
- Dün gece çok ağladım ama sesimi duyan olmadı.
Verilen cümle aşağıdaki cümle çeşitlerinden hangisine örnektir?
- A-) Birleşik
- B-) Sıralı
- C-) Kurallı
- Cevap D-) Bağlı
- E-) Basit
Unite 14
- Cümle çözümlemesinde aşağıdaki özelliklerden hangisi aranmaz?
- A-) Yüklemin türü
- B-) Yüklemin cümledeki yeri
- C-) Cümlenin anlamı
- D-) Cümlenin ögelerine göre sıralanışı
- Cevap E-) Cümledeki kelime sayısı
- Aşağıdakilerden hangisi anlamına göre olumsuz soru cümlesidir?
- A-) Hasan fabrikadan çıkmış mıydı?
- B-) Bahçenin etrafını kazmak istiyor muydunuz?
- C-) Geçen gün buraya gelmiş miydi?
- Cevap D-) Odanın her köşesi nergis kokmuyor muydu?
- E-) Okulun önünde bekledin mi?
- Aşağıdakilerden hangisi yapısına göre basit bir cümledir?
- Cevap A-) Çanakkale içinde vurdular beni.
- B-) Önüne engeller çıkaracaklardır, sen bunlara dayanacaksın.
- C-) Lokman Hekim gelse yaram azdırır.
- D-) Önce okudu ve sonra anlattı.
- E-) O kadar çalıştı ki sonunda başardı.
- Aşağıdaki cümlelerin hangisi fiil (eylem) cümlesi değildir?
- A-) Hırsızlar kapıyı kırıp içeri girmişler.
- B-) Çanakkale içinde vurdular beni.
- C-) Ertesi gün hiç kimse ölmedi.
- Cevap D-) Akıl akıldan üstündür.
- E-) El elin eşeğini türkü çağırarak arar.
- Aşağıdaki cümlelerden hangisi yapısına göre diğerlerinden farklıdır?
- Cevap A-) Kuralları insanlar koyar ve oyun bu kurallarla oynanır.
- B-) Hayat, kuralları basit bir oyundur.
- C-) Bazen en güzel tepki susmaktır.
- D-) Havalar yavaş yavaş soğudu.
- E-) Atlar insanların en iyi dostlarındandır.
- ‘’Çocuklar inanın, İnanın çocuklar.’’ cümlesinin özellikleri aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
- A-) Basit/İsim/Olumsuz/Devrik
- B-) Birleşik/Eylem/Olumlu/Devrik
- C-) Sıralı/İsim/Olumsuz/Kurallı
- Cevap D-) Sıralı/Eylem/Olumlu/Kurallı
- E-) Bağlı/Eylem/Olumlu/Devrik
- Türkçe, dünya dilleri arasında en sağlam matematiksel yapıya sahip dillerden biridir. Cümlede önce özne sonra nesne en son yüklem gelir.
Paragrafta verilen bilgilerden hareketle aşağıdaki cümlelerden hangisi özne-nesne-yüklem şeklinde sıralanmamıştır?
- A-) Zayıflıklar insanı sıradanlaştırır.
- Cevap B-) Vedalaştık bir ikindi öncesi.
- C-) Sen de onu getir.
- D-) Mehmet ödevini getirmemiş.
- E-) Kadın soyadını unutmuştu.
- Aşağıdaki cümlelerden hangisi yükleminin yerine göre diğerlerinden farklıdır?
- A-) Kapattık dükkânı güzel kardeşim.
- B-) Soğuk gelir pencereyi kapatmazsan.
- C-) Kin güderler bize karşı.
- D-) Nefret söylemi var dillerinde.
- Cevap E-) Yavaş adımlarla eve doğru yürüdüler.
- Birbiriyle anlam bağlantısı olan en az iki yüklem ve bağlaçlarla kurulan cümle yapısına ne denir?
- A-) Sıralı
- B-) Basit
- Cevap C-) Bağlı
- D-) Birleşik
- E-) Girişik birleşik
- “Sora sora Bağdat bulunur.” cümlesinin özellikleri aşağıdakilerin hangisinde belirtilmiştir?
- A-) Olumlu – basit – devrik – eylem
- Cevap B-) Olumlu – birleşik – kurallı – eylem
- C-) Olumsuz – sıralı – kurallı – ad
- D-) Olumlu – sıralı – devrik – ad
- E-) Olumsuz – birleşik – kurallı – eylem
- Aşağıdakilerden hangisi "olumlu, isim, kurallı, basit" cümle şeklindedir?
- Cevap A-) İnsan, çok yönlü bir varlıktır.
- B-) Onlar, onlardan korkarlar ve kaçarlar.
- C-) Gökyüzünde sayısız yıldız bulunur, yıldızlar birer ışık huzmesi gibi görünür.
- D-) Sen onunla konuşmadıkça seni affetmeyeceğim.
- E-) Vardır ellerimde sayısız çiçeğin kokusu.
- Aşağıdaki cümlelerden hangisi biçimce olumlu, anlamca olumsuz bir cümledir?
- A-) Yazılmış ilk tiyatro eseri, Şinâsi’nin yazdığı “Şâir Evlenmesi” adlı eserdir.
- B-) Fransız İhtilâli'nin çok uluslu devletler üzerinde olumsuz etkileri olmuştur.
- C-) Türkçede cümle düzeni genel olarak “özne, nesne, yüklem” şeklindedir.
- D-) Yeryüzünde yaşayan hiçbir dil, Türkçe kadar geniş alanlara yayılmamıştır.
- Cevap E-) Kendi kültürünün değersiz olduğunu düşünenlerde millî bilinç nasıl gelişebilir?
- Türk halk zekâsının ve halkın, olayları karikatürize etme gücünün büyük sanatlarından biri olan meddahlık, yüzyıllar boyu yaşamış, Türk halkı arasında çok ilgi görmüştür.
Bu cümlenin özellikleri aşağıdakilerin hangisinde doğru sıralanmıştır?
- A-) Basit – olumlu – kurallı – isim cümlesi
- B-) Basit – olumlu – eksiltili – isim cümlesi
- Cevap C-) Bağımlı sıralı – olumlu – kurallı – fiil cümlesi
- D-) Basit – olumlu – devrik – fiil cümlesi
- E-) Sıralı – olumsuz – kurallı – isim cümlesi
- Aşağıdakilerden hangisi cümleyi yapısına göre incelerken aranmaz?
- A-) Basit
- Cevap B-) Devrik
- C-) Birleşik
- D-) Bağlı
- E-) Sıralı